Czy dzieci powinny oglądać bajki w przedszkolu?

Król Lew, Alladyn, Piękna i Bestia to prawdziwe klasyki, które od lat uczą empatii, niezłomności i otwartości. Najpiękniejsze animacje stały się więc solidnym wsparciem w budowaniu wartości i w edukacji, łamiąc tym samym stereotyp, że TV nie jest dobrym sposobem na spędzanie wolnego czasu. Jednak czy oglądanie bajek w przedszkolu to dobry pomysł? Kiedy (i jakie) filmy animowane warto puszczać najmłodszym? 

Zalety oglądania bajek przez dzieci w przedszkolu

Bajki mogą być cennym źródłem wiedzy i konkretnych wartości. Mitem jest więc, że TV pociąga za sobą same wady — tak naprawdę kluczem jest znalezienie odpowiedniej animacji, która stanie się źródłem pytań, rozmów, a także pomoże rozwijać malucha pod kątem poznawczym, emocjonalnym czy społecznym. Zbyt radykalne podejście do tematu nie jest więc najlepszym rozwiązaniem, a oglądanie bajek w przedszkolu może być cudownym rytuałem podczas np. niepogody lub jako zastępstwo dla książki w przedszkolu.

Rozwój poznawczy — jak bajki wspierają naukę liczenia, rozpoznawania liter i języków obcych?

Bajki mają znaczący wpływ na rozwój poznawczy dzieci, wspierając naukę liczenia, rozpoznawania liter oraz języków obcych. Poprzez wciągające historie i atrakcyjne postacie, dzieci uczą się nowych słów, zaczynają rozpoznawać litery i proste słowa. Ponadto nauka angielskiego poprzez oglądanie bajek jest jedną z efektywniejszych i ciekawszych metod.

Rozwój emocjonalny — jak bajki uczą dzieci radzenia sobie z emocjami i współpracy?

Historie, w których bohaterowie przechodzą przez trudne doświadczenia, pomagają dzieciom zrozumieć i wyrażać swoje własne uczucia. Bajki promują przy tym wartości, tj. empatia, współczucie i umiejętność współpracy, pokazując, że wspólnymi siłami i przyjaźnią można pokonać wiele wyzwań.

Rozwój społeczny — jak bajki wpływają na rozwój umiejętności interpersonalnych dzieci?

Poprzez interakcje między postaciami, dzieci uczą się podstawowych zasad komunikacji, współpracy i rozwiązywania konfliktów. Bajki często przedstawiają różne sytuacje społeczne, które pomagają dzieciom zrozumieć normy i wartości społeczne, a także rozwijać umiejętność budowania relacji z innymi.

Kreatywność i wyobraźnia — jak bajki mogą prowadzić do kreatywnego myślenia i twórczości?

Fantastyczne światy i niezwykłe przygody przedstawione w bajkach pobudzają wyobraźnię dzieci, zachęcając je do tworzenia własnych historii i scenariuszy. To także idealne pole do tworzenia alternatywnych historii, prac plastycznych czy kreatywnych rozmów. Oglądanie bajek przez małe dzieci inspiruje je do twórczego myślenia.

Relaks i rozrywka — jak bajki mogą być formą relaksu i rozrywki dla dzieci?

Słuchanie lub oglądanie bajek jest formą odpoczynku, która pozwala dzieciom na chwilę oderwać się od codzienności. Dzięki bajkom dzieci mogą się odprężyć, wyciszyć i cieszyć chwilą spokoju, co jest szczególnie ważne dla ich ogólnego dobrostanu. Nie należy więc negować takiej formy odpoczynku — kluczowe jest znalezienie balansu i odpowiednich animacji. 

Potencjalne wady oglądania bajek przez dzieci w przedszkolu

Czy oglądanie bajek jest szkodliwe? Oczywiście sprzeciw i krytyka wobec bajek ma swoje podłoże. Wynika ono z przekonania, że bajki są “zapychaczem” czasu wolnego, który ogranicza maluchów w aktywnościach, relacjach oraz spędzaniu czasu na świeżym powietrzu. Niektórzy rodzice są także przeciwni bajkom w przedszkolu, uważając, że jest to mało kreatywna forma zajęć, a rolą nauczycieli jest przede wszystkim edukacja z wykorzystaniem konkretnych metod wychowawczych i pedagogicznych. Dlatego też pierwszy dzień w przedszkolu lepiej poświęcić na zapoznanie i adaptacje, a nie np. na oglądanie kreskówek. 

Negatywne skutki zdrowotne oglądania bajek przez dzieci

Mówiąc o wpływie na zdrowie mamy na myśli przede wszystkim przebodźcowanie, nadmierne pobudzenia, a tym samym — ewentualną nerwowość i problemy z koncentracją. Efekty te są oczywiście sporą skrajnością i zwykle wynikają z nadmiernej liczby godzin przed TV lub z błędnego wybierania animacji, które są głośne, kolorowe, agresywne w swoim przekazie.

Zmęczenie oczu i problemy ze snem

Długie wpatrywanie się ekran może powodować suchość i ból oczu, a co za tym idzie — zmęczenie narządu wzroku. Ponadto ekspozycja na niebieskie światło emitowane przez ekrany urządzeń elektronicznych wieczorem może zakłócać naturalny rytm dobowy, utrudniając zasypianie i negatywnie wpływając na jakość snu.

Nadmierna ekspozycja na ekrany

Rodzice zwykle boją się, że jedna bajka pociągnie za sobą… kolejne. To z kolei może sprawić, że maluch zrezygnuje z kilku innych aktywności, a czas spędzany przez TV stanie się dla niego najlepszym i najbardziej angażującym. 

Ograniczenie aktywności fizycznej

Spędzanie czasu na oglądaniu bajek często wiąże się z siedzącym trybem życia, co może ograniczać aktywność fizyczną dziecka. Brak odpowiedniej ilości ruchu może prowadzić do problemów z nadwagą oraz negatywnie wpływać na rozwój motoryczny dziecka.

Wybór odpowiednich treści

Dzieci uczą się poprzez naśladowanie, dlatego też najważniejsza jest jakość i typ dobranych bajek. Te powinny być dostosowane do poziomu rozwoju i emocji dziecka. Bajki o odpowiedniej treści mogą wspierać rozwój emocjonalny i kognitywny, ucząc jednocześnie wartości i umiejętności społecznych. Bajki o dużym natężeniu agresji i przemocy mogą uczyć złych wartości. 

Edukacyjne i dostosowane do wieku

Bajka, aby niosła wartość edukacyjną, powinna być dostosowana do etapu rozwojowego, umiejętności i zdolności dziecka. W tym celu warto wcześniej nie tylko zapoznać się z fabułą, ale także przeczytać recenzje i opinie, np. innych rodziców. 

Nadzór dorosłych

Uwaga! Bajki powinny być oglądane pod nadzorem dorosłych, aby zapewnić, że treści są odpowiednie i aby dorośli mogli wyjaśniać oraz rozmawiać z dziećmi o poruszanych tematach. Dlatego też tak ważna jest komunikacja z rodzicem.

Dlaczego bajki powinny być oglądane pod nadzorem dorosłych?

Nadzór pozwala kontrolować zachowania dziecka oraz czas spędzony przed ekranem. Rodzic może więc zareagować na nieodpowiednie treści, wytłumaczyć je lub… dobrać kolejne bajki pod upodobania i preferencje swojego malucha. Pamiętaj, że obserwacja jest ważna w procesie zrozumienia i poznania dziecka.

Wpływ oglądania bajek na interakcje społeczne

Oglądanie bajek może ograniczać interakcje społeczne dzieci, ponieważ czas spędzony przed ekranem zastępuje czas, który mogliby spędzić na zabawie z rówieśnikami. Rozwój umiejętności społecznych może być hamowany, gdy dzieci mniej czasu spędzają na interakcjach z innymi lub gdy bajki uczą niewłaściwych wartości. Dziecko, które spędza czas przed ekranem, automatycznie rezygnuje z czasu z rówieśnikami. Warto więc znaleźć w tym balans i gdy to możliwe — organizować wspólne seanse, które połączą obie te aktywności. 

Rekomendacje dotyczące oglądania bajek w przedszkolu

Pedagodzy powinny wybierać bajki, które nie tylko bawią, ale także uczą i rozwijają umiejętności społeczne, emocjonalne oraz poznawcze dzieci. Na koniec, po seansie filmowym, warto zorganizować aktywności, które są związane z tematyką bajki. Może to być rysowanie, opowiadanie własnych historii czy zabawy ruchowe. Takie działania pomagają utrwalić przekaz z bajki i rozwijają kreatywność.

Wybór treści edukacyjnych w przedszkolu

Podczas wyboru bajek dla dzieci w przedszkolu, należy skupić się na tych, które wspierają rozwój poznawczy, emocjonalny i społeczny. Idealne bajki to te, które zawierają proste, edukacyjne przesłania dotyczące liczb, liter, wartości społecznych, jak współpraca czy empatia. 

Jakie bajki wybrać, aby wspierały rozwój poznawczy, emocjonalny i społeczny?

Dobre przykłady to „Franklin”, „Clifford, Wielki Czerwony Pies” czy edukacyjne seriale jak „Dora poznaje świat”. Warto także postawić na  „Smerfy”, które uczą różnorodności i akceptacji, czy „Magiczny autobus”, który w ciekawy sposób wprowadza dzieci w świat nauki.

Ograniczanie czasu przed ekranem

Krótkie sesje pomagają zachować równowagę między nauką a rozrywką, jednocześnie minimalizując negatywne skutki długotrwałego siedzenia przed ekranem. Bajki powinny być uzupełnieniem, czasem relaksu, dodatkową aktywnością (np. poprzedzającą leżakowanie w przedszkolu), a nie główną formą spędzania wolnego czasu. Zaleca się, aby czas spędzony przez dzieci przed ekranem był ograniczony do 30 minut na dzień w przedszkolu.

Uzupełnianie bajek innymi aktywnościami

Oglądanie bajek najlepiej łączyć z innymi formami nauki i zabawy. Po projekcji bajki warto zorganizować tematyczne gry i zabawy, które umożliwią dzieciom praktyczne zastosowanie widzianych treści. Na przykład, po obejrzeniu odcinka o zwierzętach można zorganizować zajęcia plastyczne, gdzie dzieci tworzą własne zwierzęta z plasteliny.

Stwórz rytuał, w którym bajka stanie się elementem codziennej nauki. Warto więc dobrać tematykę bajki pod temat edukacyjny (np. dbanie o zwierzęta, liczenie), a następnie połączyć ją z klasycznymi zajęciami, czytaniem książki, wykonywaniem ćwiczeń.

Podsumowanie i wnioski 

Bajki mogą wspierać rozwój językowy dzieci, wzbogacać ich słownictwo oraz uczyć wartości społecznych i emocjonalnych poprzez różnorodne postacie i fabuły. Ponadto stymulują wyobraźnię i kreatywne myślenie. Jednakże, aby zapewnić, że te pozytywne aspekty przeważają, przedszkola muszą starannie dobierać treści, ograniczać czas spędzany przez dzieci przed ekranem oraz zapewniać aktywny nadzór dorosłych.