Czy nauczyciel w przedszkolu musi informować rodzica o swojej nieobecności?

Podstawą prawidłowego, dziecięcego rozwoju jest wsparcie dorosłych — zarówno rodziców, jak i pedagogów. Ci pierwsi przekazują pierwsze wartości, uczą miłości, prowadzą przez życie. Drodzy z kolei wprowadzają w świat edukacji, uczą życia w grupie i nierzadko są paliwem do rozwijania pasji. Połączenie tych dwóch sił wymaga stałej komunikacji, otwartości i wymiany spostrzeżeń — nie tylko w zakresie problemów i wyzwań edukacyjnych, ale także organizacji zajęć. I tu pojawia się pytanie: czy nauczyciel może wziąć wolne od tych zajęć? Jeśli tak, czy stoi w obowiązku poinformowania o tym opiekunów i kiedy nauczyciel może wziąć wolne?

Obowiązki nauczyciela w przypadku nieobecności

Praca nauczyciela pociąga za sobą szereg obowiązków zawodowych. To w ich rękach leży realizacja programu edukacyjnego. Warto jednak podkreślić, że obowiązki nauczyciela nie kończą się wyłącznie na tym obszarze. Nauczyciel bowiem, jak każdy pracownik, zobligowany jest do przestrzegania zapisów Kodeksu pracy. Dotyczy to sytuacji np. gdy chce wziąć nauczyciel wolne na żądanie. 

Informowanie dyrekcji o nieobecności

Nauczyciel przedszkola a urlop — co mówi o tym MEN? Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r., poz. 1632) pracownik stoi w obowiązku poinformowania i uprzedzenia pracodawcy zarówno o przyczynie, jak i o przewidywanym okresie nieobecności. W tym przypadku pod mianem pracodawcy rozumie się szkołę, a dokładniej — dyrektora. 

Rola dyrekcji w zarządzaniu nieobecnościami

Artykuł 104 Kodeksu Pracy wskazuje, że w regulaminie wewnętrznym placówki należy umieścić informacje o sposobie informowania pracodawców o nieobecności pracowników. W regulaminie tym może pojawić się zarówno zapis dotyczący informowania dyrekcji, jak i innej, wskazanej, osoby. Proces ten jest ważny nie tylko ze względów kadrowych, ale także organizacyjnych — m.in. pod kątem planowania zastępstwa.

Organizacja zastępstw

Godziny doraźnych zastępstw za nieobecnego nauczyciela można powierzyć innemu nauczycielowi. Ustawa Karta Nauczyciela nie nakłada w tym zakresie żadnych ograniczeń. Oznacza to bowiem, że każdy nauczyciel (w tym nauczyciel wspomagający), który nie prowadzi w danym czasie zajęć w ramach swojego pensum, może zostać przydzielony do doraźnego zastępstwa. Podział ten uzależniony jest od zarówno kompetencji nauczyciela, jak i decyzji dyrekcji.

Informowanie rodziców

Nie ma obowiązku informowania rodziców o przyczynie nieobecności nauczyciela. Przepisy prawne nie przewidują takiego obowiązku, a co więcej — przekazywanie takich informacji może naruszać art. 9 ustawy o ochronie danych osobowych. Ewentualne informowanie o zmianie jest więc dobrą wolą dyrekcji i powinno nastąpić za zgodą pedagoga.

Przepisy prawne dotyczące obowiązku informowania o nieobecności nauczyciela

O ile Kodeks Pracy mówi bezpośrednio o konieczności informowania pracodawcy o swojej nieobecności, o tyle żadne przepisy nie nakazują, w jaki sposób to robić. Oznacza to, że pracownik nie musi osobiście stawić się u pracodawcy — w swojej nieobecności wykorzystać może np. pocztę lub maila (chyba że regulamin mówi inaczej).

W §  2.  Dz.U.2014.1632 t.j. czytamy, że “Pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia.”

Prawo oświatowe

Nauczyciel, który był nieobecny w pracy (co ważne — z powodu usprawiedliwionych okoliczności), nie jest zobowiązany do odpracowywania tej nieobecności. Przepisy prawa oświatowego nie nakładają na nauczycieli obowiązku odpracowywania zajęć, jeśli są nieobecni (art. 35 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.)

Standardy informacyjne dotyczące nieobecności nauczyciela w przedszkolu

Sposób informowania o nieobecności nauczyciela w przedszkolu zależy od regulaminu wewnętrznego danej placówki, statutu oraz… dobrej woli pedagogów. Zwykle do tego celu wykorzystywane są różne kanały komunikacji, tj. poczta elektroniczna, komunikatory oraz aplikacje mobilne. 

Warto zaznaczyć, że rodzice nie powinni mieć pretensji do nauczycieli, którzy z przyczyn losowych nie mogli stawić się w pracy. Każdy nauczyciel nieobecność ma swoją przyczynę, a placówki dokładają wszelkich starań, aby zapewnić ciągłość opieki i edukacji.

Zasady komunikacji z rodzicami

Sposób informowania rodziców w przedszkolu zależy od regulaminu wewnętrznego danej placówki oraz konkretnych pedagogów, którzy bardziej lub mniej dbają o relacje z opiekunami. 

W przypadku dłuższych nieobecności rodzice zwykle są informowani o jej przyczynie oraz przewidywanym czasie trwania, a także o zastępstwach i organizacji codziennych zajęć.

Jakie informacje są przekazywane rodzicom w przypadku dłuższych nieobecności?

W przypadku dłuższych nieobecności nauczyciela rodzice są nie tylko informowani o przyczynie nieobecności, ale także o przewidywanym czasie jej trwania. Ponadto przekazywane są informacje o zastępstwie – tj. kto będzie prowadził zajęcia oraz jak będą organizowane codzienne aktywności dzieci (o ile ich organizacja ulegnie zmianie). 

Systemy komunikacyjne w przedszkolu

Przedszkola idą z duchem czasu, dlatego też coraz częściej wykorzystują nowoczesne technologie i aplikacje, tak, aby skutecznie komunikować się z rodzicami. Dzięki temu rodzice są na bieżąco informowani o wszelkich zmianach organizacyjnych, ważnych wydarzeniach i ewentualnych problemach.

Jakie systemy komunikacyjne są używane w przedszkolu do informowania rodziców?

• Pocztę elektroniczną. 
• Komunikatory i aplikacje mobilne. Dedykowane platformy, które umożliwiają natychmiastowe przekazywanie ważnych informacji.
• Tablice ogłoszeń. Umieszczone w widocznych miejscach w przedszkolu.

Niezwykle ważne w pracy placówek szkolnych i przedszkolnych jest budowanie zarówno transparentności — rozumianej jako elastyczność i umiejętność dostosowania się do indywidualnych potrzeb maluchów — jak i zaufania. Solidnym filarem jest więc utrzymywanie stałej komunikacji, która zmniejszy ryzyko niemiłych niespodzianek i przedstawi przejrzyste zasady współpracy.

Jakie działania podejmuje przedszkole, aby zapewnić jasne i przejrzyste zasady komunikacji?

Przedszkole podejmuje szereg działań, aby zapewnić jasne i przejrzyste zasady komunikacji z rodzicami. Mowa tu m.in. o:

• opracowaniu i udostępnieniu regulaminu, określającego zasady i kanały komunikacji z rodzicami, 
• organizowaniu cyklicznych spotkań i zebrań z rodzicami, na których omawiane są bieżące sprawy przedszkola oraz plany na przyszłość,
• stałym informowaniu rodziców o wszelkich zmianach,
• zachęcaniu rodziców do zadawania pytań i wyrażania swoich opinii,
• zapewnienie opiekunom możliwości bezpośredniego kontaktu z nauczycielami i dyrekcją.

Czy przedszkole ma określone procedury dotyczące informowania o nagłych lub długotrwałych nieobecnościach nauczycieli?

Zwykle przedszkole ma określone procedury dotyczące informowania o nagłych lub długotrwałych nieobecnościach nauczycieli. Procedury te zapisane są w wewnętrznym statucie i obejmują:

• w przypadku nagłych nieobecności nauczycieli, rodzice są natychmiast informowani,
• informacje dot. zastępstw, 

Ponadto w przypadku długotrwałych nieobecności, rodzice są powiadamiani z wyprzedzeniem o zmianach organizacyjnych, a przedszkole przedstawia plan na ten okres, w tym informacje o zastępstwach i zmianach w harmonogramie zajęć.

Podsumowanie i wnioski

Przedszkole ma jasno określone obowiązki informacyjne wobec rodziców, które są kluczowe dla budowania transparentności i zaufania. Tak oto nauczyciele i dyrekcja przedszkola są zobowiązani do regularnego i rzetelnego informowania rodziców o wszelkich istotnych kwestiach, w tym o nieobecnościach nauczycieli, organizacji zajęć oraz innych ważnych wydarzeniach.