Kto może przyprowadzić dziecko do przedszkola?

Przepisy MEN i nierzadko statut placówki bardzo jasno odnoszą się do warunków odbioru dziecka z przedszkola. Najczęściej obejmują one listę konkretnych opiekunów prawnych, którzy są do tego upoważnieni. Tak sztywne podejście ma oczywiście zapewnić bezpieczeństwo, minimalizując tym samym ryzyko nieuprawnionego odbioru.

Nie tak dawno, we Wrocławiu (2023)[1] miał miejsce przypadek, w którym to doszło do próby porwania malucha z placówki. Reakcja dziecka oraz nauczycieli uniemożliwia dokonania przestępstwa, ale sytuacja ta stała się paliwem do kolejnych dyskusji w obrębie przepisów. Czy procedura przyprowadzania i odbierania dzieci jest tożsama? Czy przyprowadzić malucha może każdy członek rodziny?

Kto jest uprawniony do przyprowadzania dziecka do przedszkola?

Obecne przepisy wskazują, że dzieci przyprowadzane i odbierane z przedszkola mogą być wyłącznie przez rodziców, opiekunów prawnych lub inne osoby upoważnione. O tym upoważnieniu trzeba wcześniej poinformować dyrektora przedszkola[2].

Czy rodzice muszą podpisać listę osób upoważnionych?

Tak. Wyłącznie pisemna zgoda i formalne przedstawienie listy osób upoważnionych ma moc wiążącą. Słowne wyrażenie zgody nie zastępuje wniosków i dokumentów z podpisem.

Dokument ten podpisać muszą wszyscy opiekunowie prawni (wyjątkiem jest sytuacja, w której jeden z opiekunów utracił prawa rodzicielskie).

• Czy dziecko w przedszkolu musi być odpieluchowane?

Co zrobić, aby zmienić osobę upoważnioną?

Wniosek z listą osób upoważnionych można zmienić i zaktualizować w dowolnym momencie. Co więcej — można także udzielić upoważnienia jednorazowego (tj. na konkretny, jeden dzień). Aby to zrobić, należy wcześniej złożyć wniosek do dyrektora przedszkola. Dokument ten powinien także trafić bezpośrednio do nauczyciele opiekującego się grupą. Telefoniczne wydanie zezwolenia nie jest wiążące.

Czy są ograniczenia dotyczące osób, które mogą przyprowadzić dziecko do przedszkola?

Podobnie jak w przypadku odbioru dziecka — malucha nie mogą przyprowadzać osoby nieupoważnione, pozbawione praw rodzicielskie i poniżej 10 roku życia. Nie ma obecnie żadnych przepisów, które konkretnie wskazywałby na listę osób nieupoważnionych, oznacza to, że może być to np. ciocia, dziadkowie itd. Nie ma także zapisów, które nakazywałby, aby przyprowadzanie i odbiór dziecka odbywał się wyłącznie przez osoby pełnoletnie. Oznacza to, że do przyprowadzania i odbierania dzieci może być upoważnione starsze rodzeństwo.

Czy istnieją wyjątki od tych zasad, które rodzice powinni znać?

Odgórne zasady przyprowadzania i odbierania dzieci są proste. Mówią one, że:

• Upoważnienie powinno być podpisane przez prawnych opiekunów dziecka (dwóch lub jednego, jeśli są ograniczone prawa rodzicielskie).

• Upoważnienie powinno być złożone jeszcze przed rozpoczęciem roku przedszkolnego. Dokument ten w dowolnym momencie można zmienić.
• Rodzice, podpisując upoważnienie, biorą pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo dziecka — również w czasie powrotu do domu z upoważnioną przez siebie osobą.
• Możliwe jest jednorazowe nadanie upoważnienia — to również należy złożyć w formie pisemnej.
• Telefoniczne lub słowne wyrażanie zgody nie zapewnia o bezpieczeństwie i nie ma mocy wiążącej (zwłaszcza w sytuacji nieodebrania dziecka przez osoby dorosłe upoważnione).
• Jeśli rodzic nie chce, aby drugi rodzic miał upoważnienie do odbierania dziecka — należy przedstawić odpowiednie orzeczenie sądowe.

Jakie są procedury, aby zapewnić dziecku bezpieczeństwo podczas przyprowadzania i odbierania z placówki?

Kluczowe jest stworzenie dokumentu, w którym jasno zostanie przedstawia lista osób upoważnionych do odbierania dziecka.

Dodatkowo w ramach bezpieczeństwa należy pamiętać, że:

• Rodzice lub opiekunowie mają obowiązek przyprowadzić i odebrać dziecko we wskazanych przez placówkę godzinach (najczęściej w godzinach pracy przedszkola).
• Rodzice dzieci muszą przyprowadzić i odebrać je bezpośrednio od nauczyciela opiekującego — również z placu zabaw.
• Rodzic musi się upewnić, że nauczyciel wyraził zgodę na odbiór dziecka.
• Rodzic musi się upewnić, że nauczyciel odnotował obecność dziecka.
• Nauczyciel wydaje dziecko każdemu upoważnionemu opiekunowi.
• Nauczyciel nie ponosi odpowiedzialności za dziecko pozostawione na terenie przedszkola. W momencie odebrania dziecka to rodzic pełni pełną opiekę i ma zapewnić dziecku bezpieczeństwo.
• Nauczyciel ma prawo odmowy przyjęcia dziecka do placówki — np. gdy maluch jest chory. Co więcej — ma również prawo odmówić wydania dziecka, jeśli uzna, że rodzic stanowi zagrożenie lub gdy opiekun nie jest wpisany na listę osób upoważnionych.

Bibliografia:

[1] Wrocław. Próbowała odebrać cudze dziecko z przedszkola. Jest poszukiwana (2023), TVN24

[2] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624, z późn. zm.).

[3] Procedura przyprowadzania i odbierania dzieci, GOV.pl