Dorastanie to m.in. zdobywanie wiedzy o zachowaniach pożądanych i zakazanych. W ten sposób dziecko od najmłodszych lat uczy się, które działania są akceptowane społeczne, a które należy piętnować. W procesie nauki niezwykle ważną rolę pełnią nie tylko opiekunowie, ale i nauczyciele, którzy wprowadzają do przedszkola regulamin i reguły. Zatem, czego nie wolno robić w przedszkolu? Czy karanie za złe zachowanie jest słuszną formą edukacji i wypracowywania pożądanych postaw?
Spis treści
ToggleZasady w przedszkolu mają za zadanie wprowadzić dyscyplinę. Forma regulaminu jest uzależniona od indywidualnych ustaleń, statutu placówki i procesów wewnętrznych. Dlatego też każdy oddział przedszkolny może mieć własne zasady, które zagwarantują bezpieczeństwo i porządek podczas zajęć, zabaw i lekcji.
W dużym uogólnieniu można stwierdzić, że są to zapisy:
Wprowadzenie sztywnych wytycznych oraz nagradzanie zachowań pożądanych jest ważne nie tylko ze względów wychowawczych, ale także ze względu na własne bezpieczeństwo oraz dobro pedagogów. Dokładne wytyczne w dużej mierze uzależnione są od charakteru placówki, zasad, sposobu prowadzenia zajęć.
Dzieci pod opieką nauczycieli nie powinny więc m.in.:
Kluczowe w prowadzeniu zasad jest stworzenie jasnych zapisów, które będą zrozumiałe dla przedszkolaków. Co więcej — personel powinien na tym etapie współpracować z rodzicami.
Dzieci są uczone, że zasady pomagają utrzymać bezpieczeństwo, porządek i dobre relacje z innymi. Edukacja ta odbywa się poprzez rozmowy, przykłady, opowiadania i praktyczne doświadczenia. W procesie tym ważne jest, aby maluchy zadawały pytania, rozumiały konsekwencje niektórych działań oraz wiedziały, jak ważne jest dbanie o innych, o zabawki, książki, urządzenia. Dziecko w ten sposób uczy się szanować dobro wspólne i rozumie, że jego zachowanie ma wpływ na innych.
W przypadku łamania zasad i przepisów w przedszkolu nauczyciele mogą wprowadzić różne konsekwencje. Ważne przy tym jest, aby:
Dużo lepiej sprawdzą się metody takie jak rozmowa z dzieckiem, usunięcie z zabawy na krótki czas, lub odroczenie przywilejów. Warto także wprowadzić system nagród za zachowanie konkretnej postawy, przestrzeganie zasad lub wyciąganie wniosków. Docelowo bowiem chodzi o to, aby maluch nauczył się konsekwencji, aby zrozumiał swoje zachowania, nauczył się norm społecznych. Kara sama w sobie nie jest wystarczająco skuteczną metodą wpajania regulaminu — często zamiast tego spotyka się z postawą zaprzeczającą i wypierającą.
Normy i zasady dotyczą nie tylko dzieci, ale także dorosłych. Dlatego też pracownicy przedszkola są zobowiązani do zapewnienia bezpieczeństwa i dobrej opieki nad dziećmi, z jednoczesnym zakazem dla przemocy fizycznej, emocjonalnej, werbalnej. Pedagodzy powinni być cierpliwi, wyrozumiali, empatyczni, wspierający i kompetentni w swojej pracy. Dodatkowo powinny przestrzegać Konwencji praw dziecka [1], która jasno określa prawa najmłodszych obywateli.
Przedszkolak więc powinien być obdarzony szacunkiem w obrębie jego uczuć, zainteresowań i potrzeb. Nauczyciele nie mają prawa szantażować, wartościować czy stosować przemocy w procesie wychowywania.
Zasady uzależnione są od placówki, wieku przedszkolaków i stosowanych metod wychowawczych. Można jednak uogólnić, że placówki zwykle uniemożliwiają korzystania z urządzeń tego typu. Zakaz ten ma zagwarantować bezpieczeństwo wszystkim dzieciom — zwłaszcza jeśli te nie mają doświadczenia z używaniem przedmiotów zasilanych na prąd.
Zasada jasno głosi, że przedszkola powinny promować zasady równości i niedyskryminacji, ucząc dzieci, że każdy jest ważny i zasługuje na szacunek — bez względu na różnice w kolorze skóry, płci, wyznaniu czy pochodzeniu. W placówkach tego typu nie ma więc miejsca nd dyskryminację, a całe środowisko powinno bazować na inkluzywności. Normy te wynikają z zapisów prawnych, wspomnianej już Konwencji i konstytucji. Dziecko, pomimo swojego wieku, jest pełnoprawnym człowiekiem, którego prawa nie różnią się od tych, przypisanych rodzicom czy nauczycielom.
Bibliografia:
[1] Konwencja praw dziecka (1999) Dz.U.1991.120.526
Wyprawka do przedszkola - o czym trzeba pamiętać