Badania wskazują, że na pewnym etapie rozwojowym, dla dziecka szczególnie istotne są relacje z koleżankami i kolegami. Według zebranych danych eksperymentalnych – złe relacje z rówieśnikami mogą odbić się echem również w wieku dorosłym, przyczyniając się do niskiej samooceny, braku pewności siebie i trudności w utrzymywaniu relacji partnerskich.
Wnioski te są niezwykle ważne dla rodziców i opiekunów, którzy zauważają, że ich pociecha nie jest akceptowana w środowisku przedszkolnym i szkolnym. Część z nich niestety lekceważy ów problem, podczas gdy w ich obowiązku powinno być znalezienie przyczyny i skutecznego rozwiązania.
W poniższym poradniku odpowiemy na pytanie jak budować relacje z rówieśnikami, aby uniknąć przykrych konsekwencji, które odcisnął swoje piętno na wiele, późniejszych lat.
Spis treści
ToggleNaszą osobowość, zwyczaje, przekonania i postawy kształtuje środowisko, geny, ale także ludzie, którymi się otaczamy. Właściwie od najmłodszych lat jesteśmy niczym glina, którą lepią nasi rodzice i przyjaciele. W tym kontekście zarówno dobre, jak i złe relacje są niezwykle ważne dla własnego rozwoju.
Co ważne – proces socjalizacji zaczyna się od najmłodszych lat i przyjmuje formę zarówno zabawy, jak i rozmów oraz nauki. Jeśli dziecko ma problemy na tym tle, najpewniej spotka się z konsekwencjami, które trwać mogą aż do czasów pełnej dojrzałości.
Warto pamiętać, że kontakty z rówieśnikami nie sprowadza się wyłącznie do relacji koleżeńskich. W tym kontekście mowa o jakimkolwiek obcowaniu z innymi dziećmi – np. poprzez chodzenie do szkoły, na place zabaw, zajęcia dodatkowe. Maluch, który trzymany jest pod kloszem lub dziecko, które nie dostaje wsparcia w budowaniu relacji, może w przyszłości być wycofane, niepewne[1], może czuć się zagrożone, samotne, a w skrajnych wypadkach – może unikać zobowiązania i relacji partnerskich, w obawie, że nie udźwignie kontaktów z drugim człowiekiem.
Jakie mogą być relacje z rówieśnikami? Relacje bywają skomplikowane, bardzo często wymagają kompromisów, nauki, wyciągania wniosków. To podczas nich młody człowiek odkrywa siebie, zaczyna rozumieć związki przyczynowo-skutkowe, utożsamia emocje i poznaje swoje możliwości. Dla wielu trudnością może być krytyka lub poczucie odrzucenia. Zderzenie z tymi sytuacjami wymaga nie tylko konkretnych umiejętności interpersonalnych, ale także rozwiązań, których nie zawsze znają dorastające maluchy. Dlatego też tak ważną rolę pełnią rodzice.
Nie tylko konflikty z rówieśnikami mają kluczowe znaczenie dla rozwoju. Niezwykle ważnym czynnikiem, który może pociągać za sobą ogrom konsekwencji, jest zbyt późna socjalizacja. Psycholodzy podkreślają, że zbyt późne budowanie kontaktów i powolne uczenie empatii może wpłynąć na wszystkie zażyłości międzyludzkie. Izolacja dziecka i doprowadzenie do zbyt późnej socjalizacji to prosta droga do np. zaburzeń rozwoju, niedostosowania społecznego, lęków społecznych.
Dziecko musi czuć, że jest częścią społeczeństwa, musi znać swoją rolę w grupie. Co więcej – powinno budować swoje hobby i emocje w oparciu o odczucia z innymi koleżankami i kolegami.
No dobrze, ale co robić, jeśli Twoje dziecko ma problemy w szkole? Jak pomóc dziecku nawiązać relacje z rówieśnikami?
Bibliografia:
[1] Branden, N. Jak wzmacniać poczucie własnej wartości u dzieci?.
Wyprawka do przedszkola - o czym trzeba pamiętać