Czym się kierować w wyborze przedszkola?

Moment wybrania, zapisania malucha i oczekiwania na decyzję ze strony przedszkola bywa nierzadko bardzo stresujący – zwłaszcza dla początkujących rodziców. Silne emocje wynikają głównie z ograniczonej liczby miejsc i relatywnie niewielu placówek, które w obliczu chętnych tworzą sztywne wymogi. Wiele placówek – zwłaszcza publicznych i cieszących się dużym zainteresowaniem – wprowadza tzw. warunki przyjęcia, które mają na celu lepiej zorganizować i uporządkować ów proces.

Jeśli stoisz przed tym ważnym etapem, a w Twojej głowie piętrzą się pytania o proces rekrutacji – koniecznie zapoznaj się z poniższym materiałem. Podpowiemy w nim, jak wygląda przyjęcie dziecka do przedszkola pierwszego wyboru, rozwiewając wątpliwości o rodzinach mających tzw. pierwszeństwo zapisu.

Jakie funkcje pełni przedszkole?

Przedszkole to nie tylko placówka, która zajmuje się maluchem na czas wykonywania Twoich obowiązków zawodowych. Za jego drzwiami kryje się bowiem miejsce, które wychowuje, kształci, opiekuje się, ale i uczy relacji społecznych. Codziennie, podczas organizowanych zajęć, wspomaga dziecko w różnych rodzajach aktywności: społecznej, językowej, poznawczej, artystycznej (bądź kreatywnej), ruchowej, zdrowotnej i ogólnie rozumianej – rozwojowej. Przedszkole to jeden z etapów edukacji, który przygotowuje pociechę do nauki w szkole podstawowej. Każdego dnia uczy więc nie tylko rysowania, mówienia, pisania, ale także empatii i współpracy z rówieśnikami. Odpowiednio dobrane miejsce pokazuje różne możliwości rozwoju, wspiera aktywności twórcze i pasje. Maluch w ten sposób codziennie doświadcza zajęć takich jak: rytmika, nauka języków obcych, zajęcia logopedyczne i rehabilitacyjne. To także idealne miejsce do zaznajamiania się z innymi dziećmi, do zawierania przyjaźni i do nauki wspólnej zabawy. Każdego dnia Twoja pociecha uczy się obowiązków i przestrzegania zakazów.

W przedszkolu dziecko uczy się m.in.

• prawidłowych zasad higieny,
• kultury osobistej,
• szeroko rozumianej samodzielności i odpowiedzialności,
• przestrzeganie kompromisów,
• relacji z innymi dziećmi,
• rozwijania pasji,
• panowania nad emocjami.

W przedszkolach pracują nauczyciele i pedagodzy, którzy mają doświadczenie w opiece nad rozwojem małych dzieci, a także nad łagodzeniem trudności, wynikających z owego rozwoju.

Jakie są wymagania dotyczące przyjęcia do przedszkola?

Obecne do postępowania rekrutacyjnego może przystąpić każde dziecko, po 3. roku życia. Obowiązkowym, rocznym przygotowaniem przedszkolnym, objęte są dzieci najstarsze – tj. po 5. roku życia, co w oczywisty sposób ma pomóc im w przygotowaniu do nauki w szkołach podstawowych. Ministerstwo Edukacji Narodowej narzuciło, aby urząd gminy lub miasta zapewnił bezpłatne miejsce wszystkim zainteresowanym.

Niektóre placówki wyrażają zgodę na przyjęcie dziecka 2,5-letniego. Warunkowo – taki maluch musi wykazywać się gotowością przedszkolną, o której orzekają rodzice i/lub psycholog dziecięcy.

Kto musi dopełnić procedur rejestracji?

Proces rejestracji podzielić można na dwa etapy. W pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego główną rolę pełną rodzice, którzy muszą wypełnić wniosek do wybranych oddziałów przedszkolnych i jednocześnie złożyć odpowiednie dokumenty potwierdzające spełnianie kryteriów, które narzuciła dana placówka. Mowa tu o np. oświadczeniu, że:

• maluch wychowuje się w rodzinie zastępczej,
• wywodzi się z rodziny wielodzietnej,
• rodzic zmaga się z samotnym wychowywaniu dziecka (np. prawomocny wyrok sądu rodzinnego lub orzeczenie o śmierci – w tym celu należy przedstawić akt zgonu rodzica),
• o niepełnosprawność rodzeństwa kandydata lub niepełnosprawności rodzica w dowolnym stopniu niepełnosprawności.

W drugim etapie postępowania rekrutacyjnego kluczowe znaczenie ma zarząd przedszkola (w dużej mierze zależy ona od decyzji komisji rekrutacyjnej i dyrektora przedszkola). To oni na podstawie złożonych wniosków, zebranych punktów rekrutacyjnych oraz ilości wolnych miejsc tworzą listę przyjętych dzieci.

W przebiegu procesu biorą pod uwagę m.in. kryteria ustawowe, terminowość złożonych dokumentów, statut placówki (nie kolejność zgłoszeń!) etc. Wszystkie te czynniki mają wpływ na ostateczną listę, którą publikuje się po miesiącu – dwóch, od zakończonej rekrutacji.

W celu otrzymania dokładnej informacji o kryteriach, o tym jak wygląda harmonogram rekrutacji i proces decyzji komisji rekrutacyjnej – warto udać się do wybranych oddziałów przedszkolnych.

Czy wszyscy przedszkolaki mogą być przyjmowani?

Od lat w Polsce przedszkola zmagają się z brakiem wolnych miejsc. Wynika to z faktu, że rodzice, którzy chcą podejmować się pracy zawodowej, szukają wsparcia i oddają swoje pociechy do wybranego oddziału przedszkolnego. Coraz większe zainteresowanie poskutkowało nowymi zapisami – w tym stworzeniem punktów rekrutacyjnych i harmonogramu rekrutacji uzupełniającej.

Gmina może odmówić przyjęcia dziecka do danej placówki, jeśli pociecha zamieszkuje teren innej gminy. Główną przyczyną omowy jest brak wolnych miejsc, co wynika bezpośrednio z przeprowadzonego postępowania rekrutacyjnego.

Warto w tym miejscu podkreślić, że wiele gmin wprowadza własne, dodatkowe kryteria z uwzględnieniem np. lokalnych potrzeb społecznych. Zanim więc złożysz wniosek – w pierwszej kolejności upewnij się, jak przebiega proces rekrutacji, co jest brane pod uwagę i kiedy dochodzi do ogłoszenia listy dzieci przyjętych (i tym samym kiedy rusza rekrutacja uzupełniająca).

Jakie są koszty związane z przyjęciem do przedszkola?

Obecnie gminy stoją w obowiązku zapewnienia bezpłatnej pomocy wychowawczej. W przypadku przedszkola publicznego nie ma więc mowy o wpisowym lub czesnym, który pojawia się w przedszkolach niepublicznych. Warto jednak nadmienić, że bezpłatny zakres opieki dot. wyłącznie 5h dziennie – każda kolejna, rozpoczęta godzina jest dodatkowo odpłatna (nie więcej niż 1 zł za godzinę).

• Co powinno się pojawić w wyprawce do przedszkola dla 3-latka?

Jednakże rodzice w naturalny sposób pociągnięci są do dodatkowych wydatków przygotowawczych. Po przyjęciu dziecka do placówki opiekun musi zapewnić mu m.in. odpowiednie przybory higieniczne, kosmetyki (tj. szczoteczkę, kubeczek i pastę do zębów), pościel, plecak z ulubionymi zabawkami. Rodzic ma również w obowiązku dołączyć książeczkę dziecka obowiązkowych szczepień ochronnych oraz aktualnych, niezbędnych badań, które narzuciła placówka.

Czy dzieci z chorobami lub innymi problemami zdrowotnymi mogą być przyjmowane do przedszkola?

To zależy od schorzenia, skali i ogólnej sytuacji społecznej (co udowodniła nam, chociażby pandemia COVID-19). Polskie prawo jasno wskazuje, że placówka nie może odmówić przyjęcia dziecka wyłącznie na podstawie pobieżnej diagnozy. Argument więc iż dziecko „wygląda na chore” jest krytykowany przez Ministerstwo. Podobnie tyczą się sytuacje związane z chorobami przewlekłymi, ale nie zagrażającymi życiu – takie jak np. występowanie u dziecka alergii pokarmowej (czy innej chorobie wymagającej indywidualnej diety).

Jeśli więc placówka odmówi przyjęcia dziecka, podając powyższe argumenty – można to podważyć i zanegować w postępowaniu rekrutacyjnym. Zanim jednak to zrobisz – sprawdź statut w przedszkolu pierwszego wyboru. Zapis w art. 102 pkt 6 ustawy Prawa oświatowego sugeruje, iż ten element można doregulować w tak przygotowywanym „regulaminie”. Niemniej jednak kryteria określone w statucie nie mogą łamać odgórnego prawa oświatowego.

Uwaga! Powyższe kryteria nie dotyczą placówek niepublicznych (tzn. prywatnych), które mogą wprowadzać własne wymogi.

Kto ma pierwszeństwo w przyjęciu do przedszkola?

Wobec braku wolnych miejsc w placówkach wprowadzono tzw. kryteria ustawowe, które wskazują, że pierwszeństwo zapisu ma opiekun prawny dziecka, które:

• pochodzi rodziny wielodzietnej,
• zmaga się z niepełnosprawnością,
• którego rodzice albo rodzeństwo są osobami z niepełnosprawnością,
• które wychowuje tylko jeden z rodziców (tu może być konieczny prawomocny wyrok sądu rodzinnego),
• które wychowuje się w rodzinie zastępczej

Oprócz powyższych gmina może wprowadzić dodatkowe, pozaustawowe zasady, które mają doprecyzować proces rekrutacyjny. Tak oto przyjęcie może być uzależnione również od wysokości osiągniętego dochodu, wysokości świadczeń rodzinnych, miejsca zamieszkania (dana gmina lub spoza gminy) czy zatrudnianiu osób niepełnosprawnych etc. Spełnianie kryteriów należy potwierdzić poprzez ostateczną listę przyjętych dzieci w danym oddziale przedszkolnym.

Jakie przedszkole wybrać prywatne czy państwowe?

Wybór przedszkola to niezwykle ważny krok zarówno dla rodzica, jak i dla dorastającej pociechy. Nie sugeruj się więc wyłącznie dobrą lokalizacją i “wolnym miejscem”. Zamiast tego – dokładnie przeanalizuj daną placówkę, zobacz opinie wystawione w Internecie, popytaj rodziców na lokalnych grupach na social mediach, sprawdź rankingi i udaj się na tzw. Dni Otwarte.

• Czy kary dla dzieci są skuteczną metodą wychowywania?

Pamiętaj, że doskonale wybrane przedszkole to nie tylko Twój spokój, ale przede wszystkim – zadowolona pociecha, która rozwija swoje pasje, poznaje nowych przyjaciół, uczy się nowych czynności i z przyjemnością, co rano, zostaje w wybranej placówce. O czynnikach, które warto przeanalizować podczas wybierania przedszkola, przeczytasz więcej w dalszej części artykułu.

Opłaty

Przedszkole publiczne, statystycznie rzecz ujmując, kosztuje około 150 zł za miesiąc. Przedszkole o statusie prywatnym, w dużym mieście, kosztuje nawet od 700 do 1000 zł za miesiąc.
Opłaty w przedszkolu publicznym wynikają m.in. z konieczności opłacenia wyżywienia oraz opieki po standardowych godzinach pracy – np. po godzinie 14:00. Bardzo często dodatkowo odpłatne są zajęcia uzupełniające – np. język angielski i gimnastyka korekcyjna (zwykle kosztuje to dodatkowe 50 zł co miesiąc).

Dodatkowe zajęcia

Trudno jednoznacznie stwierdzić, które przedszkola – publiczne czy prywatne – są lepiej zorganizowane pod kątem prowadzonych zajęć. Wielokrotnie można spotkać się z teoriami, że w placówkach publicznych edukacja jest na niższym poziomie, a wybór zajęć jest mniej rozbudowany. W rzeczywistości jednak wiele zależy od kadry i przeszkolenia specjalistów.

Wyżywienie

Najczęściej – w publicznym przedszkolu jest kuchnia, a w prywatnym – catering.

Opieka

Mitem jest, iż w każdym przedszkolu prywatnym lepiej wygląda opieka nad małymi podopiecznymi. W rzeczywistości wiele zależy od samej placówki i dobranej kadry – istnieje bowiem spore prawdopodobieństwo, że zarówno w jednym, jak i w drugim znajdziesz zaufaną, zaangażowaną i kreatywną przedszkolankę, która wkłada całe serce w swoją pracę.

Wybór przedszkola, na co zwrócić uwagę?

No dobrze, to skoro nie należy kierować się wyłącznie informacją, czy dane przedszkole jest publiczne, czy prywatne, to co brać pod uwagę w jego wyborze?

1. Lokalizacja

Element nierzadko decydujący o komforcie życia. Wybierz więc docelowe przedszkole, które znajduje się na tyle blisko, że w razie czego szybko odbierzesz lub przywieziesz swoją pociechę. Wizja spędzania dwóch godzin w aucie może być frustrująca i przy okazji – może zaburzyć Twój rytmu dnia.

2. Bezpieczeństwo

Czy w przedszkolu znajduje się ochrona lub bramka zabezpieczająca wejście? Czy dziecko może samodzielnie wchodzić i wychodzić z budynku? Czy jest przycisk otwierający drzwi lub dzwonek? Jak dokładnie wyglądają sale, czy znajdują się w nich punkty, będące zagrożeniem dla malucha?

3. Metoda prowadzenia zajęć

Jak prowadzone są zajęcia i czy wcześniej masz wgląd w ich harmonogram? Jeśli nie – dopytaj kadrę o to, w jaki sposób przyprowadzają ćwiczenia kreatywne i ruchowe. Spytaj także o metodę prowadzenia zajęć – to proste pytanie pozwoli Ci zweryfikować wiedzę kadry i przy okazji – ocenić ją na tle innych, konkurencyjnych placówek.

4. Opinie i rekomendacje

Przeczytaj opinie na social mediach, forach internetowych i na lokalnych grupach. Zapytaj wprost rodziców czy rekomendują daną placówkę oraz jakie wspomnienia i doświadczenia mają ich maluchy.

5. Kadra

Upewnij się, że kadra prowadząca zajęcia ma odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie. Sprawdź, czy w placówce znajduje się logopeda, rehabilitant czy terapeuta, który będzie w stanie wprowadzić integrację sensoryczną.

6. Godziny pracy

W jakich godzinach pracuje dane przedszkole i kadra opiekunów? Czy godziny te pokrywają się z Twoją nieobecnością w domu? Jak wyglądają kwestie rozliczenia spóźnień i co zrobić, gdy pedagog będzie zmuszony zostać dłużej z Twoim dzieckiem?

7. Koszta

Ile przyjdzie Ci zapłacić za miesięczną opiekę nad pociechą? Czy w otrzymanej wycenie są zajęcia dodatkowe? Czy wliczono posiłki? Bardzo często przedszkola prywatne pobierają opłatę wpisową – warto dopytać się, w jaki sposób będzie ona rozliczana i ile ona wyniesie.

8. Menu

Przedszkola, które oferują gotowane posiłki “na miejscu”, są najbardziej atrakcyjne. Nie wszystkie jednak placówki mogą mieć zaplecze gastronomiczne – warto wtedy zapytać o dokładną ofertę cateringu. Zapytaj również, w jaki sposób będą podawane i podgrzewane dania – na plastikowych talerzach, czy na szklanych? W mikrofalówce czy w piekarniku?

9. Proces adaptacji

Adaptacja przedszkolna jest niezwykle ważnym procesem, bardzo często wpływającym na ostateczne zadowolenie (Twoje i dziecka) z danej placówki. Jeśli dziecko ma zapewniona odpowiednią opiekę – zwłaszcza na początku swojej przedszkolnej drogi – najpewniej chętniej będzie uczestniczyło w późniejszych zajęciach.

Po czym poznać, że przedszkole jest dobre?

Po swoim maluchu. Czy dziecko, wracając z przedszkola, jest szczęśliwe? Czy dzieli się swoimi emocjami i doświadczeniami? Czy jest pełne pozytywnych emocji? Regularnie pytaj swoją pociechę czy nudziło się na zajęciach, czy doświadczyło czegoś nowego. Obserwuj czy jego umiejętności i pasje są stale rozwijane.
Te proste sygnały powinny być pierwszym krokiem, który pozwoli Ci ocenić, czy dana placówka jest odpowiednia.

Zwróć także uwagę na grupy i to, jaka atmosfera w nich panuje. Liczne grupy bardzo często powodują nadmierny chaos i przebodźcowanie. Kontroluj więc tę sytuację i upewnij się, że „klasa” stopniowo się nie powiększa.

Bibliografia:
[1]Hałaczkiewicz, K. Znaczenie przedszkola w rozwoju i procesie wychowania dziecka. Dyskursy o kulturze Discourses on Culture, 29.

[2] Zapisz dziecko do przedszkola (2016), gov.pl

[3] art. 102 pkt 6 ustawy Prawa oświatowego, Dz.U.2021.0.1082