Czy można wyrzucić dziecko z przedszkola?

Maluch, przekraczając próg przedszkola, ma w obowiązku dostosować się do zasad panujących w nowym miejscu. Jest to niezwykle trudny i ważny moment pod kątem rozwoju, a także budowania przynależności społecznej. Zdarza się, że zachowanie dziecka – np. wobec rówieśników – jest na tyle naganne i niebezpieczne, że placówka podejmuje jedną z trudniejszych decyzji dot. wyrzucenia malucha z przedszkola. Tylko czy ów krok jest zgodny z prawem? Jak na to zapatruje się uchwała rady pedagogicznej? Czy usunięcie dziecka powinno być poprzedzone wcześniejszymi, odpowiednimi krokami?

Kiedy przedszkole może skreślić dziecko z listy?

O regulaminie placówki decyduje nie tylko odgórna ustawa, ale także dyrektor przedszkola – z tego też względu, przyczyn wykreślenia dziecka z listy uczniów może być wiele.

Przyjmuje się jednak, że najczęściej wymienianym argumentem przemawiającym za usunięciem dziecka z listy podopiecznych, jest:

• długotrwała nieobecność – zwłaszcza ta nieuzasadniona i nieuprzedzona,
• zły stan zdrowia dziecka – w tym konieczność podejmowania długofalowego leczenia poza miejscem zamieszkania,
• niewłaściwe zachowanie – w tym agresywne zachowanie,
• łamanie regulaminu i zapisów statutu przedszkola,
• niewywiązywanie się z obowiązków ze strony rodzica – np. zaleganie z należnymi opłatami.

Co ważne – podjęta decyzja musi być starannie uzasadniona, aby zminimalizować ryzyko nieporozumień na linii rodzice – przedszkole. Jeśli więc masz wątpliwości, udaj się do dyrektora placówki z prośbą o dokładne wyjaśnienie spornej sytuacji.

Co znajduje się w statucie przedszkola?

Statut przedszkola, który znajduje się w każdej placówce, wynika z narzuceń ze strony prawa oświatowego. To ono dokładnie dookreśla zakres niezbędnych informacji, które powinny być dostępne nie tylko pracownikom, ale także rodzicom. Postanowienia zawarte w statucie to wynik ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Tak oto art. 60 ust. 1 narzuca, iż dokument powinien zawierać m.in.:

• nazwę przedszkola,
• typ przedszkola – z uwzględnieniem celów i zadań,
• wskazane organy prowadzące przedszkole,
• wskazane organy przedszkola wraz z ich kompetencjami,
• organizację przedszkola,
• zakres zadań nauczycieli i innych pracowników,
• zasady rekrutacji dzieci do przedszkola
• prawa i obowiązki dzieci – w tym dokładnie warunki, które mogą być przesłanką do wykreślenia z listy.

Docelowo więc statut stanowi za ramowy regulamin, który odnosi się do wymagań formalnych i organizacyjnych danej placówki. To na tej podstawie możesz m.in. domagać się wyjaśnień w kwestiach spornych.

Czy można wyrzucić dziecko z przedszkola prywatnego?

Tak. 2 ustawa z 1991 r. o systemie oświaty wskazuje, że dyrektor szkoły lub przedszkola (również prywatnego) może skreślić ucznia lub wychowanka w ściśle określonych przypadkach. Przypadki te reguluje wspomniany już statut przedszkola. Warto pamiętać, że samo skreślenie determinowane jest nie tylko uchwałą odgórną, ale także, gdy konieczne jest wewnętrzne wszczęcie postępowania administracyjnego.

Czy prawo pozwala na wyrzucenie dziecka z przedszkola?

Tak, prawo jasno orzeka, że podmiotem upoważnionym do wydania decyzji o usunięciu dziecka jest dyrektor przedszkola (art. 68 ust. 2 u.p.o.). Ten dokonuje wcześniej postępowania administracyjnego, na podstawie którego dyrektor placówki podejmuje decyzję. Ostatecznie więc wykreślenie jest owocem pracy oddziału przedszkolnego i rady pedagogicznej (co ciekawe – w np. szkole podstawowej do tej grupy dołącza również samorząd szkolny).

Wieloetapowość tego procesu ma za zadanie zminimalizować ryzyko błędu, a tym samym – dokładnie przeanalizować sytuację, która może wywoływać kontrowersję lub sprzeciw opiekuna.

Jakie konsekwencje ma dla rodziców wyrzucenie dziecka z przedszkola?

Warto w tym miejscu podkreślić, że proces usunięcia malucha z placówki nie jest natychmiastowy i nagły. Bardzo często poprzedzają ten krok przesłanki. Dyrektor więc w pierwszej kolejności zwraca się do rodziców, sygnalizując ewentualne problemy (w tym nierzadko agresywne zachowanie). Spotkania mają za zadanie nie tylko otoczyć opieką najmłodszych, ale także są podstawą do stworzenia notatek i dokumentów, będących dowodem w sprawie skreślenia. Często kolejnym krokiem – zwłaszcza gdy opiekunowie dziecka nie podejmą odpowiednich kroków wychowawczych – dziecko kierowane jest na badania psychologiczne do ośrodka psychologiczno-pedagogicznego.

• Lęk separacyjny u dziecka – jak pomóc maluchowi w adaptacji w przedszkolu?

Skreślenie następuje dopiero po tych krokach, gdy zachowanie malca nie zmienia się, a rodzice nie wykazują większej chęci współpracy z placówką. Dlatego też warto pamiętać, że przez cały ten czas rodzice są zobowiązani do wykonywania obowiązków wychowawczych – w tym podejmowania próby wyjaśnienia sytuacji i zaproponowania kroków, które pozwolą tego typu sytuacjom zapobiec w przyszłości.

Gdy jednak placówka zdecyduje się usunąć dziecko, rodzic ma w obowiązku zapewnić należytą opiekę nad potomkiem. Co więcej – przedszkole, które podejrzewa, że dziecko może być zagrożone – może zgłosić sprawę do sądu rodzinnego, z prośbą o zgłębienie się w sytuację rodziny. Jest to zgodne z art. 572 § 1 i 2 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeksu postępowania cywilnego, który określa, że każdy kto podejrzewa uchybienia w tym zakresie jest zobowiązany zawiadomić o nich sąd opiekuńczy.

Jakie są kryteria decydujące o ewentualnym wyrzuceniu dziecka z przedszkola?

W dużym uogólnieniu można stwierdzić, że wykreślenie przedszkolaka z listy wynika z utrudnionej realizacji zadań opiekuńczo wychowawczych. Mowa tu więc o notorycznym lub nawracającym problemie, wynikającym z np. zachowania malca. Jeśli więc dziecko nie pojawia się na zajęciach, stanowi zagrożenie dla rówieśników lub dla siebie samego, a dodatkowo rodzice dziecka nie wykazują chęci współpracy – dyrektor na podstawie uchwały rady pedagogicznej ma prawo podjęcia takowej decyzji. Kryteria te są bliźniacze w innych przypadkach, określonych w statucie szkoły.

O kontynuowaniu wychowania przedszkolnego decyduje więc nie tylko postawa dziecka, ale również podejście rodziców oraz proces decyzyjny placówki, który często analizuje problem z opiekunami dziecka.

Na jakiej podstawie mogą być wydawane decyzje o wyrzuceniu dziecka z przedszkola?

Na podstawie m.in. art. 55 ust. 2 ustawy Prawa oświatowego, które odnosi się do roli i znaczenia statutu przedszkola; a także art. 68 ust. 2 ustawy o znaczeniu dyrektora przedszkola w procesie decyzyjnym i art. 51 ust. 1 pkt 4 lit. b ww. ustawy, o roli kuratora oświaty.

Bibliografia:

[1] art. 68 ust. 2 w zw. z art. 102 ust. 1 pkt 13, art. 172 ust. 2 pkt 5 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.).

[2] Dz.U. 1991 nr 95 poz. 425