Decyzja o posłaniu malca do przedszkola jest trudna nie tylko dla 3-latka, ale także… dla rodziców. Pojawiające się zmiany i konieczność rozłąki generować może szereg skrajnych emocji, które są konsekwencją silnie budowanej więzi i zależności na linii rodzic-dziecko. Warto jednak pamiętać, że podstawą dobrych kontaktów z rówieśnikami, a także prawidłowego rozwoju, jest otworzenie malca na nowe bodźce i wyzwania. Dlatego też przedszkole jest niezwykle ważnym etapem w procesie dziecięcej edukacji.
Jak poradzić sobie z tymi zmianami? Jak rozmawiać ze swoim partnerem, aby czuł wsparcie dla pojawiających się emocji? Dlaczego rodzice czują tak wiele, gdy obserwują swoje dorastające dzieci?
Spis treści
TogglePrzede wszystkim zracjonalizuj sobie tą decyzję, maksymalnie odsuwając na bok obawy i emocje. Odpowiedz sobie na pytanie: jakiej zmiany oczekujesz? Czego się boisz? Co wynika z tego lęku?
Pamiętaj, że przedszkole jest przestrzenią, w której Twoja pociecha zaczyna uczyć się samodzielności, buduje relacje z rówieśnikami, otwiera się, rozwija pasje i kształtuje nowe umiejętności. Nie przelewaj więc swoich obaw i negatywnych emocji na dziecko, dla którego nowa placówka jest idealnym obszarem do budowania poczucia własnej wartości, znajomości i rozumienia własnych słabości.
Dojrzewaj do tych zmian wraz z dojrzewaniem dziecka. Im szybciej uzmysłowisz sobie, że ten etap nadchodzi, tym łatwiej będzie Ci się z nim zmierzyć i pogodzić. Wykorzystuj naturalne chwile do mówienia o tych zmianach, okazuj zainteresowanie dostępnymi placówkami i mów sobie samemu, że chcesz wprowadzić te zmiany. Oswajaj się z tą myślą, mów o swoich emocjach, dziel się obawami. Gdy jest taka możliwość – poznaj przyjaciół malca jeszcze przed jego pierwszym dniem i porozmawiaj z dyrekcją o różnych sprawach, które mogą być źródłem trudnych emocji w waszej rodzinie.
W przypadku problemów emocjonalnych – nie bój się prosić o pomoc specjalistów, którzy podczas terapii pomogą Ci poradzić sobie z obawami i trudami, które wywołuje wychowanie dziecka.
Jeśli dostrzegasz, że Twój partner nie radzi sobie z nową sytuacją – porozmawiaj o jego obawach. Ostatecznie bowiem lęk przed przedszkolem dotyczy nie tylko dzieci, ale także rodziców – zwłaszcza tych silnie związanych ze swoim dzieckiem.
Pamiętaj, aby podejmować trudne decyzje wspólnie, a tym samym – nie obarczać konsekwencjami tylko jedną ze stron. Wytłumacz, że jest to niezbędny krok do osiągania dalszych sukcesów malca i podziel się obowiązkiem odbioru dziecka z przedszkola (zwłaszcza na początku, gdy emocje są najsilniejsze). W przypadku dużych problemów – zaproponuj wsparcie specjalisty.
Przeprowadź z dzieckiem poważną rozmowę i odpowiednio wcześniej uprzedź malca o nadchodzących zmianach. Nie zaskakuj go z dnia na dzień, zamiast tego skrzętnie buduj zainteresowanie. Opieraj się na pozytywnych emocjach – np. opowiedz o tym, że maluch będzie miał nowych przyjaciół, że nowa będzie placówka będzie pełna przyjaznej atmosfery i zabawek, których nie ma w domu. Unikaj trudnych spraw i emocji.
Dzieci lubią wspomnienia rodziców, dlatego też opowiedz maluchowi o swoim przedszkolu i zabawach, które pamiętasz z dzieciństwa. Obserwuj jego zachowanie i pojawiające się emocje. Odpowiadaj na pojawiające się pytania. Wykaż się wsparciem, które pomoże przezwyciężać trudności.
Pamiętaj, że dzieci potrzebują jasno określonych reguł – im szybciej je przedstawisz, tym większa szansa, że maluch pogodzi się ze zmianami.
Przede wszystkim: rozmowa. Nie zaskakuj malca nową rzeczywistością – zamiast tego uprzedź go o nadchodzących zmianach, przedstaw placówkę i panujące w nim zasady. Szanuj prawo dziecka do własnych wyborów i emocji, odpowiadając cierpliwie na wszystkie pytania i wątpliwości.
Dodatkowo ucz go w domu samodzielności i niezależności. Pozwól dziecku zdobywać doświadczenia – np. w podejmowaniu się nowych aktywności. Zachęcaj aby samo się ubrało, zjadło zupę czy powiedziało na jaką zabawę ma ochotę. Nie bądź nadmiernie opiekuńczy – pamiętaj, że dziecko dorasta i coraz mniej potrzebuje Twojej pomocy we wszystkich aktywnościach i zadaniach. Ucz malucha stałych obowiązków i dbaj o rytm dnia, który jest źródłem poczucia bezpieczeństwa.
Nie wydłużaj tego procesu. Im dłużej będzie trwało pożegnanie, tym większa szansa, że pojawią się trudne do opanowania emocje. Unikaj ponownych rozmów i tłumaczenia danej sytuacji – zamiast tego przytul malca, pożegnaj się i powiedz o której wrócisz. Nie przelewaj swoich emocji na dziecko.
W głowach rodziców często pojawiają się konkretne obawy, które są źródłem negatywnych emocji. Najczęściej źródłem przykrych uczuć jest obawa, że:
Jak sobie poradzić z tymi obawami? Trzeba w tym miejscu jasno podkreślić, że z pewnością dostrzeżesz wszelkie zmiany w obrębie zachowania malca. Nie oznacza to jednak, że zmiany te będą negatywne i staną źródłem kłopotów. Pamiętaj, że rozwój jest naturalnym etapem, a Twój syn lub córka jest odrębnym bytem, który musi kształtować swoją osobowość.
Jeśli widzisz, że Twój partner/partnerka, siostra lub kuzyn zmaga się z trudnymi emocjami – reaguj.
[1] Anna, K. K. (2018). Oczekiwania rodziców wobec edukacji przedszkolnej. tom XXVII, 27(1), 15-29.
[2] Hajal, N. J., & Paley, B. (2020). Parental emotion and emotion regulation: A critical target of study for research and intervention to promote child emotion socialization. Developmental Psychology, 56(3), 403.
Wyprawka do przedszkola - o czym trzeba pamiętać