Rodzice, po chorobie swojego dziecka, bardzo często zastanawiają się, czy maluch jest gotowy, aby wrócić do przedszkola. Dylemat ten wynika z faktu, że z jednej strony chcą chronić swoje pociechy przed dalszymi infekcjami, z drugiej — zdają sobie sprawę z ważności interakcji społecznych i kontynuacji edukacji. Zbyt długa nieobecność może bowiem negatywnie wpłynąć na relacje i rytm dnia, utrudniając tym samym ponownie wdrożenie w przedszkolny tryb. Kiedy więc należy dziecko zostawić w domu? Jakie sygnały powinny być alarmujące po przebytej chorobie?
Jakie są objawy choroby, które powinny skłonić rodziców do zatrzymania dziecka w domu?
W przypadku wspomnianego dylematu warto zwrócić uwagę na objawy, które nierzadko skłaniają do zatrzymania dziecka w domu. Oczywiście ich skala uzależniona jest od indywidualnych predyspozycji, dlatego też tak ważna jest rozmowa oraz obserwacja swojej pociechy.
- Gorączka — temperatura od 37,5 – 38°C to sygnał, że chore dziecko walczy z infekcją, a tym samym — może zarażać inne dzieci.
- Wymioty i biegunka — najczęstszy objaw rotawirusa[1], który jest skrajnie zaraźliwy. Problemy trawienne wywołać także mogą choroby bakteryjne (np. Salmonella).
- Ból gardła — silny ból gardła, zwłaszcza w połączeniu z gorączką lub powiększonymi węzłami chłonnymi, może wskazywać na anginę.
- Kaszel — utrzymujący się, suchy lub mokry kaszel, zwłaszcza w połączeniu z innymi objawami, może wskazywać na infekcję dróg oddechowych lub COVID-19. Warto wtedy wykonać domowy test kasetowy.
- Ból ucha — może wskazywać na zapalenie ucha środkowego, które wymaga leczenia i unikania chłodnego, zewnętrznego powietrza.
- Wysypka — zwłaszcza w połączeniu z gorączką, może być nie tylko reakcją alergiczną, ale także różyczką/ospą.
- Zaczerwienione, łzawiące oczy — mogą zwiastować zapalenie spojówek, które jest zaraźliwe.
- Zmęczenie i apatia — jeśli dziecko jest wyjątkowo zmęczone, ospałe lub apatyczne, powinno zostać w domu. To najczęstszy, niepozorny zwiastun nadchodzącej choroby.
- Ból głowy — zwłaszcza w połączeniu z innymi objawami, może wymagać konsultacji lekarskiej. Jest to najczęstsza zapowiedź grypy.
- Utrata apetytu — niechęć do jedzenia może być oznaką chorób zakaźnych — tj. rotawirusy.
- Inne — ból mięśni, ból zęba i wszelkie dodatkowe objawy sygnalizować mogą przeziębienie lub toczenie stanu zapalnego.
Jeśli dziecko ma którykolwiek z powyższych objawów, zaleca się zatrzymanie go w domu i skonsultowanie się z lekarzem.
Czy dziecko z temperaturą 37°C może iść do przedszkola?
Przyjmuje się, że prawidłowa temperatura ciała powinna wynieść mniej niż 37°C. Jeśli więc termometr pokazuje wyższą temperaturę — rodzice powinni prześledzić ostatnie godziny swojego dziecka. Może się bowiem okazać, że temperatura ta to pokłosie aktywności na świeżym powietrzu, stresu, gorącej kąpieli lub spania pod grubą kołdrą. Warto powtórzyć pomiar po kilkudziesięciu minutach — jeśli wynik będzie podobny, lepiej zostawić malucha w domu.
Czy istnieje zalecany okres rekonwalescencji po chorobie, po którym dziecko może wrócić do przedszkola?
Lekarze, specjaliści i nierzadko sami pedagodzy wskazują, że dziecko powinno pozostać w domu przez co najmniej 24 godziny po ustąpieniu objawów chorobowych (zwłaszcza w przypadku gorączki, wymiotów lub biegunki). Czas ten jest pewnego rodzaju „zabezpieczeniem” dla chorób zakaźnych — wirusy mogą rozprzestrzeniać się drogą kropelkową na długo po ustąpieniu głównych objawów.
Jakie są kryteria, które rodzice powinni wziąć pod uwagę, zanim pozwolą dziecku wrócić do przedszkola?
Decyzja o powrocie dziecka do przedszkola powinna być oparta na kilku kryteriach, które mają na celu zapewnić bezpieczeństwo wszystkim dzieciom. Podstawą jest oczywiście brak gorączki, który utrzymuje się przez co najmniej 24h. Warto przy tym obserwować zachowanie malca — często zdolność do aktywności, większa energia i chęć przebywania na świeżym powietrzu to sygnał, że choroba ustąpiła. Zwróć także uwagę na jego samopoczucie, rozmowność, to czy chętnie je. Spytaj malca, czy coś go boli i czy dziecko nadal odczuwa dawne dolegliwości.
Czy przedszkola mają określone regulacje dotyczące obecności dzieci po chorobie?
Placówki dbają o dobro wszystkich dzieci, dlatego też zachęcają rodziców, aby pozostawili swoje chore pociechy w domu. Zaraźliwość w przedszkolach oraz dopiero budowana odporność sprawia, że nawet jedno niedoleczone dziecko, wywołać może prawdziwą pandemię i szereg dolegliwości, na które cierpieć będą wszystkie grupy. Placówka nie może wymagać orzeczeń lekarskich i wglądu w Kartę Pacjenta, dlatego też ustalenia z rodzicami często bazują na kompromisach i rozsądnych dyskusjach. Ewentualne, sporne kwestie reguluje statut (tam też znajdować się może zapis dot. podawania leków dzieciom w przedszkolu).
Jakie jest ryzyko zbyt wczesnego powrotu dziecka do przedszkola?
Ostrożność i nadmierna opiekuńczość jest w tym przypadku uzasadniona. Chore dziecko, które uda się na zajęcia to ryzyko:
- powikłania grypy, które w skrajnych przypadkach może skończyć się hospitalizacją,
- zarażania innych dzieci, personelu, całych rodzin,
- dłuższego czasu rekonwalescencji i całkowitego powrotu do zdrowia,
- stresu,
- utrudnień w obrębie pracy placówki i pedagogów.
Czy istnieją różnice w zaleceniach dotyczących okresu rekonwalescencji, w zależności od rodzaju choroby?
Tak. Czas rekonwalescencji, a tym samym czas, kiedy maluch może wrócić do przedszkola, uzależniony jest od typu schorzenia, powagi objawów oraz ewentualnych powikłań.
- Kiedy puścić dziecko do przedszkola po antybiotyku? W wielu przypadkach dzieci mogą wrócić do przedszkola po 24-48 godzinach od rozpoczęcia antybiotykoterapii (pod warunkiem że nie mają innych objawów choroby i czują się dobrze).
- Kiedy puścić dziecko do przedszkola po szczepieniu? W większości przypadków dzieci mogą wrócić do przedszkola następnego dnia po szczepieniu, chyba że wystąpią jakieś powikłania lub reakcje poszczepienne (np. gorączka).
- Kiedy można puścić dziecko do przedszkola po ospie? Dziecko z ospą wietrzną jest zaraźliwe do momentu, gdy wszystkie pęcherzyki skórne strupieją i zaschną.
- Kiedy po Trzydniówce do przedszkola? Zwykle maluch może wrócić do przedszkola po 24h od ustąpienia objawów.
- Po jakim czasie można puścić dziecko do przedszkola, po zapaleniu oskrzeli? Dziecko powinno zostać w domu do momentu, gdy ustąpią główne objawy, takie jak gorączka, kaszel i ogólne osłabienie.
- Kiedy do przedszkola po zapaleniu spojówek? W przypadku bakteryjnego zapalenia spojówek dziecko powinno zostać w domu przez 24-48 godzin od rozpoczęcia leczenia antybiotykami.
- Kiedy do przedszkola po zapaleniu ucha? Dziecko powinno zostać w domu do momentu, gdy ustąpi gorączka i ból ucha. Zazwyczaj jest to po 24-48 godzinach od rozpoczęcia leczenia antybiotykami.
Bibliografia:
[1] P.H. Dennehy, Transmission of rotavirus and other enteric pathogens in the home, „The Pediatric Infectious Disease Journal”, 19 (10 Suppl), 2000, S103–S105, DOI: 10.1097/00006454-200010001-00003, PMID: 11052397 (ang.).
[2] Bożena Skotnicka, Zapalenie gardła i angina, 12 grudnia 2012 [dostęp 2017-10-07] (pol.).