Na czym polegają zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne dla przedszkolaków to dedykowane, specjalistyczne zajęcia (lub terapie), które mają na celu wspierać dzieci w pokonywaniu trudności rozwojowych, edukacyjnych lub emocjonalnych. Docelowo są skierowane do wszystkich dzieci, które wykazują opóźnienia w rozwoju w określonych obszarach lub mają specjalne potrzeby edukacyjne, które zostały zdiagnozowane i wskazane przez specjalistów. Jak wyglądają zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w przedszkolu? Co warto o nich wiedzieć i jaką pełnią rolę?

Do kogo skierowane są zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?

Docelowo zajęcia korekcyjno-kompensacyjne skierowane są dla wszystkich dzieci, które nie opanowały podstawowych umiejętności i przez to — borykają się z trudnościami w prawidłowym rozwoju. Dotyczy to więc maluchów, które nie mogą uczestniczyć w standardowych ćwiczeniach i zabawach, ponieważ nie posiadają odpowiednich, bazowych zdolności, które umożliwiłyby im pełne zaangażowanie i zrozumienie wytycznych.

Ile dzieci może być na zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych?

Według aktualnych zapisów prawa oświatowego — zajęcia, których celem jest m.in. doskonalenie umiejętności koncentracji uwagi, powinny być prowadzone w niewielkich grupach — tj. do max. 5 uczestników.

Ile razy w tygodniu zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?

Wymiar godzinowy dostosowuje dyrektor przedszkola, uwzględniając przy tym konkretne potrzeby dzieci (§ 21 ust. 1 rozporządzenia MEN z 17 listopada 2010 r.).

Zgodnie z § 13 ust. 1 rozporządzenia MEN z 17 listopada 2010 r.) – godzina zajęć specjalistycznych trwa 60 minut, a nie jak w przypadku zajęć szkolnych, 45 minut. Zdarza się jednak, że zajęcia korekcyjno-kompensacyjne trwają krócej, a przesłanką do tego jest wiek malucha.

Zgodnie z § 6 ust.3 rozporządzenia MEN z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół — czas trwania zajęć prowadzonych powinien być dostosowany do możliwości rozwojowych dzieci. Docelowo wynieś może:

• w przypadku dzieci w wieku 3-4 lat — około 15 minut,
• w przypadku dziećmi w wieku 5-6 lat — około 30 minut.

Co wchodzi w skład zajęć korekcyjno-kompensacyjnych?

Program zajęć jest bardzo szeroki i obejmuje wiele, różnorodnych aspektów, które dostosowuje się do różnych, dziecięcych potrzeb. Można jednak w dużym uogólnieniu uznać, że w jego skład wchodzi:

• zestaw ćwiczeń ruchowych, które skoncentrowane są na rozwijaniu umiejętności motorycznych, poprawiających koordynację wzrokowo-ruchową, uczącą precyzji ruchowej. W tym zakresie są też ćwiczenia grafomotoryczne, wspierające prawidłowy rozwój umiejętności pisania,
• terapia logopedyczna, tj. ćwiczenia artykulacyjne, korygujące wadę wymowy i uczące słownictwa,
• terapia zajęciowa — tj. doskonalenie umiejętności koncentracji uwagi oraz doskonalenie sprawności manualnej, stymulując przy tym percepcję wzrokową i słuchową,
• ćwiczenia wspierające rozwój poznawczy — stymulujące procesy myślenia, koncentracji uwagi, pamięci i rozumowania oraz kształtowanie funkcji opóźnionych,
• ćwiczenia w zakresie umiejętności matematycznych — uczące liczenia, prostych działań i nazywania figur geometrycznych,
• ćwiczenia psychomotoryczne — mające na celu integrację sensoryczną, czyli poprawę przetwarzania sensorycznego informacji z otoczenia.

Jakie są cele zajęć korekcyjno-kompensacyjnych?

• Wspieranie ogólnego rozwoju motorycznego dziecka — zarówno koordynacji, jak i sprawności ruchowej.
• Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych i językowych, które pomogą w nawiązywaniu relacji i przyjaźni.
• Stosowanie ćwiczeń wyciszających, które będą wspierać koncentrację.
• Wzmocnienie procesów poznawczych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania — tj. pamięć, percepcja, uwaga.
• Wsparcie w rozwijaniu umiejętności społecznych i emocjonalnych, pomagając dzieciom lepiej radzić sobie w interakcjach z rówieśnikami i dorosłymi.
• Pomoc w umiejętnościach szkolnych — tj. czytanie, pisanie i liczenie — przygotowując dziecko do nauki w szkoły podstawowej.
• Wspólne omawianie postępów dziecka z rodzicami, którzy mogą wdrożyć odpowiednie metody wychowawcze.

Jakie są główne obszary wsparcia oferowane przez zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne są formą wsparcia edukacyjnego, mającą na celu pomoc uczniom w pokonywaniu trudności w nauce oraz w nadrabianiu zaległości edukacyjnych. Głównym obszarem jest wsparcie dydaktyczne, skupione na opanowaniu materiału szkolnego, z którym maluch napotyka znaczące trudności. Wraz z nim idzie wsparcie psychologiczno-pedagogiczne, z uwzględnieniem techniki zapamiętywania, koncentracji, organizacji pracy własnej, co ma na celu poprawę efektywności nauki. Wsparcie terapeutyczne jest ważnym elementem terapii, niosąc tym samym pomoc emocjonalną i społeczną. Dziecko w ten sposób buduje swój pozytywny obraz, dba o pewność siebie i chętniej nawiązuje relacje.

• Czy można wezwać policję do przedszkola?

Jakie są różnice między zajęciami korekcyjnymi a kompensacyjnymi?

Zajęcia korekcyjne mają korygować lub minimalizować wszelkie trudności w nauce. W ich procesie wykorzystuje się specjalistyczne ćwiczenia i metody pracy, które skupiają się wyłącznie na konkretnych deficytach i zaburzeniach (np. dysekcja, poprawia techniki czytania). Zajęcia kompensacyjne z kolei skupiają się na rozwijaniu alternatywnych umiejętności, które mogą pomóc przedszkolakowi w osiągnięciu celów edukacyjnych — nawet jeśli istnieją trudności rozwojowe.

Można więc uznać, że zajęcia korekcyjne koncentrują się na „naprawie” trudności, podczas gdy zajęcia kompensacyjne skupiają się na „omijaniu” tych trudności przez rozwijanie innych zdolności.

Jak oceniać skuteczność zajęć korekcyjno-kompensacyjnych i monitorować postępy dziecka?

1. IPE. Czyli Indywidualne Plany Edukacyjne, będące fundamentem monitorowania wszelkich postępów rozwojowych. IPE zawiera wyraźnie określone cele krótko- i długoterminowe, które są mierzalne i dostosowane do indywidualnych potrzeb ucznia.
2. Obserwacja. Dokumentowanie i obserwowanie zarówno zachowań, jak i reakcji ucznia na sytuacje społeczne lub stresowe. Nauczyciele w procesie tym tworzą notatki, które mogą ujawnić wzorce postępów.
3. Testy diagnostyczne. Dostarczają obiektywnych danych na temat nie tylko umiejętności, ale także postępów w nauce. Przykładem takiego testu jest Denver II Developmental Screening Test lub Battelle Developmental Inventor.
4. Konsultacje i spotkania z rodzicami. Komunikacja z opiekunami jest podstawą monitorowania wszelkich postępów. Rodzice są bowiem źródłem wielu informacji w obrębie zachowań i rozwoju dziecka w środowisku domowym.

Jak współpracować z rodzicami w kontekście zajęć korekcyjno-kompensacyjnych?

Ważnym elementem procesu edukacji, wychowywania i planowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych jest współpraca z rodzicami oraz z szerokim zespołem specjalistów (np. psychologiem, pedagogiem specjalnym, logopedą). Tworzenie wspólnego frontu pozwala zachować spójność edukacji, co zwiększa efektywność podjętej terapii i ćwiczeń.

Rodzice są informowani o postępach dziecka i otrzymują wskazówki, jak mogą wspierać rozwój swojego dziecka w domu. Dodatkowo mogą dzielić się swoimi spostrzeżeniami i obserwacjami, które pomagają w procesie diagnostycznym. Niezwykle ważne jest więc zachowanie płynności kontaktu — np. poprzez regularne spotkania, rozmowy telefoniczne i konsultacje.

Bibliografia:

[1] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach – Dz.U. 2010 nr 228 poz. 1487

[2] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.- Dz.U. 2001 nr 61 poz. 624