Co zrobić gdy dziecko nie chce wyjść z przedszkola?

Rodzice najczęściej martwią się, że ich maluch nie będzie chciał uczęszczać na zajęcia w przedszkolu. Perspektywa rozłąki, nowe miejsce, konieczność dużej samodzielności może być przerażająca — zarówno dla opiekunów, jak i dla maluchów. Zdarza się jednak, że problem… przybiera zupełnie inny, nieoczekiwany zwrot. Dzieje się tak, kiedy dzieci nie chcą opuszczać placówki, a na informację o powrocie do domu reagują płaczem, agresją i frustracją. Czy sytuacja ta może być niepokojąca? O czym ona świadczy i co powinien zrobić rodzic?

Jakie mogą być przyczyny tego, że dziecko nie chce opuszczać przedszkola?

Pamiętaj, że zachowanie dziecka ma swoją przyczynę. Płacz czy odczuwana frustracja wynikać może z np.:

• przyjemnych doświadczeń, dobrych relacji z rówieśnikami, ulubionych zabawek, które znajdują się w placówce,
• dobrych relacji z nauczycielami i opiekunami,
• z kojącej rutyny w przedszkolu, która zdecydowanie bardziej odpowiada maluchowi, niż struktura w domu,
• odczuwanego, dużego kontrastu z domem,
• nieprzyjemnego doświadczenia w domu — np. brak uwagi ze strony rodziców,
• niechęci do bycia samotnym i preferowania zabaw z rówieśnikami,
• ogólnej niechęci do zmian (również środowiska).

O ile sytuacje jednorazowe nie powinny wzbudzać w rodzicach niepokoju, o tyle problematyczne mogą być sytuacje powtarzalne, które wywołują w maluchu skrajne emocje. To wtedy warto przyjrzeć się problemowi, nierzadko sięgając po pomoc konkretnych specjalistów.

Dlaczego jest istotne zrozumienie powodów, dla których dziecko nie chce wyjść z przedszkola?

Rodzic na widok frustracji dziecka zaczyna odczuwać równie silne emocje. Często przypisuje temu znaczenie i wartość, zapominając, że dużo ważniejsze jest poznanie powodów, dla których przedszkole „wygrywa” w rankingu z domem. W przeprowadzeniu rozmowy i wprowadzeniu konkretnych rozwiązań niezwykle ważne jest zrozumienie pociechy. Poznanie przyczyn takiego zachowania pozwala lepiej zrozumieć potrzeby i uczucia dziecka. Dzięki temu rodzice mogą dostosować swoje podejście i zapewnić dziecku odpowiednie wsparcie. Jeśli dziecko nie chce opuszczać przedszkola z powodu problemów w domu lub innych trudności emocjonalnych, wczesne zrozumienie tego problemu może pomóc w podjęciu odpowiednich kroków wychowawczych i terapeutycznych. Ostatecznie zrozumienie przyczyn takiego zachowania może wzmocnić relację między rodzicem a dzieckiem, usprawniając tym samym rozwój pociechy.

Jakie kroki mogą podjąć rodzice, aby pomóc dziecku pokonać opór przed wyjściem z przedszkola?

Przedszkolaki, które nie chcą opuszczać placówki, przede wszystkim wymagają zrozumienia. W tym celu konieczne jest przeprowadzenie rozmowy. Dialog powinien bazować na wsparciu i zrozumieniu, dzięki któremu maluch będzie bez obaw mówił o swoich emocjach. Zapytaj swoją pociechę wprost o to, co sprawiło, że nie chce wracać do domu.

Dodatkowo mama lub tata powinien porozmawiać z nauczycielami w przedszkolu, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak dziecko spędza tam czas i czy zauważyli jakieś szczególne powody jego oporu przed wyjściem.

Im mniejsze zaskoczenie — tym lepiej. Dlatego warto uprzedzić swoje maluchy, że pojawisz się np. po obiedzie lub po drzemce. Wprowadzenie rutyny pomoże maluchowi w powrocie do domu. Warto także pozwolić dzieciom na dokończenie swojej aktywności, mówiąc o ciekawych planach na resztę dnia. Perspektywa zabawy i miło spędzonego czasu w domu z pewnością zachęci malucha to opuszczenia placówki.

• Jak przetrwać kryzys w przedszkolu?

Jakie znaczenie ma budowanie pozytywnego doświadczenia związanego z przedszkolem dla dziecka?

W procesie adaptacji i przygotowania do zmian niezwykle ważne jest budowanie pozytywnego doświadczenia. Wszelkie komunikaty powinny bazować na optymistycznych komunikatach i emocjach, które wzbudzą w dziecku ciekawość. Ma to ogromne znaczenie dla:

• rozwoju emocjonalnego, budowania pewności siebie i sprawnego radzenia sobie z nowymi sytuacjami,
• socjalizacji, w której dziecko uczy się obcowania z rówieśnikami,
• procesu edukacji, chęci do nauki, ciekawości,
• całego procesu przygotowawczego do szkoły podstawowej,
• rozwoju umiejętności motorycznych, kognitywnych, społecznych,
• budowania poczucia bezpieczeństwa,
• procesu adaptacji (który jest złożony i zależy od wielu czynników [2]),
• elastyczności malucha i dostosowywania się do nowego środowiska,
• budowania zdrowych nawyków — tj. mycie rąk, dbanie o higienę itd.

Czy istnieją sytuacje, w których warto skonsultować się z profesjonalistą?

Tak. Jeśli opór przed opuszczeniem przedszkola jest szczególnie silny i trwa długo, warto rozważyć konsultację z psychologiem dziecięcym lub innym specjalistą, który może pomóc zrozumieć i rozwiązać problem. W sytuacjach nagminnych, utrudniających funkcjonowanie i wpływających na rozwój, zawsze warto udać się do specjalisty, który dysponuje narzędziami diagnostycznymi, które pomogą nie tylko zrozumieć, ale także przepracować ów problem.

Bibliografia:

[1] Śnieżyński, M. Komunikacja w rodzinie, czyli jak rozmawiać z dzieckiem.

[2] Brzezińska, A. I., Czub, M., & Ożadowicz, N. (2012). Adaptacja dziecka trzyletniego do środowiska przedszkolnego. Edukacja, 4(120), 5-21.