Naturalne jest, że dziecko tęskni za mamą w przedszkolu. Stan ten to wynik dużego przywiązania, niepewności i ewentualnych trudności adaptacyjnych, dlatego też tak ważne jest, aby zachować rozsądek i chłodną głowę. Kluczowe jest także wsparcie oraz zastosowanie konkretnych technik, dzięki którym malec lepiej poradzi sobie w kolejnych, trudnych chwilach.
Spis treści
TogglePrzede wszystkim — rozmawiaj. Tęsknota nie jest złą emocją i bardzo często jest oznaką miłości i dziecięcego przywiązania.
Pomóc także mogą książeczki dla dzieci, w których został poruszony temat tęsknoty. Maluch, który zobaczy, że ulubieni bohaterowie zmagają się z tym stanem, wykaże się większym zrozumieniem dla swoich emocji.
Każdy z nas odczuwa tęsknotę, dlatego też nie staraj się na siłę chronić przed nią dziecka. Zamiast tego wskaż konkretne czynności i techniki, które pomogą maluchowi w tym stanie. Pomóc może np.:
Psycholodzy zachęcają także, aby rodzice stworzyli tzw. słowa mocy, które mają dodać otuchy i siły, gdy maluch poczuje smutek. Tymi słowami może być hasło z bajki o superbohaterach, albo krótka, wspólnie stworzona sentencja.
Najważniejsze jest, aby wspierać dziecko. Nie oceniaj więc malucha, nie pytaj czy dziecko płacze z powodu tęsknoty, nie porównuj do niektórych dzieci. Zamiast tego — wyjaśnij, co dzieje się z jego ciałem, skąd bierze się tęsknota, jakie daje objawy. Małe dziecko często nie rozumie, że jego płacz i smutek wynika z emocji, które same w sobie nie są złe.
Dziecko, które tęskni za rodzicami, czuje przede wszystkim smutek. Dlatego też niechętnie bierze udział w zabawach, jest ciche, wycofane, czuje się zagrożone, szuka bezpiecznej przestrzeni na uboczu. W obliczu tych uczuć może zarówno głośno płakać, jak i cicho łkać. Często powtarza, że „chce do rodziców” lub pyta kiedy przyjdą.
Często dzieci, które tęsknią, próbują wywołać inne emocje zastępcze. Dlatego też mogą być pobudzone, agresywne, marudne i rozdrażnione. To wtedy maluch chętniej narzeka na zajęcia i jedzenie, zaczyna bez powodu krzyczeć lub stawiać opór.
Zwykle główną przyczyną tęsknoty jest silna więź z rodzicem, niewielka samodzielność i utożsamianie swojej osoby z obecnością rodzica. Maluch, który spędzał większość czasu z opiekunem, nie bawił się sam lub był wyręczany z wielu obowiązków, trudniej zniesie rozstanie.
Tęsknota może być także objawem lęku separacyjnego i niewłaściwie podejmowanej adaptacji, która wymaga cierpliwości i uważności ze strony dorosłych.
Budowanie więzi to proces długotrwały i złożony. Aby to zrobić, można:
W rozmowie zadbaj o poczucie bezpieczeństwa dziecka. Daj mu kilka wskazówek, przytul i buduj komunikaty, które jedynie potwierdzą, że tęsknota nie jest zła. W przypadku starszych dzieci możesz pokusić się o podzielenie się swoim doświadczeniem i historiami z życia, zdradzając, jak Ty za każdym razem, radzisz sobie z poczuciem tęsknoty.
Nie boj się pytać nauczyciela o pomoc i porady. Jego doświadczenie oraz wiedza teoretyczna pomoże Ci stworzyć plan działania i zastosować konkretne metody wychowawcze. Poproś także, aby pedagog zwrócił uwagę na dziecko, które nie czuje się pewnie. Warto także jasno zasygnalizować swoje zaangażowanie do współpracy.
Przede wszystkim porozmawiaj z pedagogiem i spytaj, w jaki sposób dziecko pokazuje emocje i tęsknotę. Gdy to konieczne — poproś o wsparcie i pomoc, np. poprzez bezpośredni kontakt telefoniczny, gdy dziecko ponownie zacznie płakać. Następnie zorganizuj rozmowę ze swoim dzieckiem, dzieląc się doświadczeniem i metodami, które uśmierzą jego smutek.
Stwórz przyjazną atmosferę, nie zaskakuj dziecka nagłą rozmową. Zamiast tego usiądź obok malca, spytaj o samopoczucie oraz dzień w przedszkolu. Następnie przejdź płynnie do emocji, które mogą wynikać z tęsknoty. Jeśli dziecko nie radzi sobie w rozmowie — sięgnij po książeczki, które opisują temat lub maskotki, którymi odegrasz konkretne sceny.
Pamiętaj, że to, co czuje dziecko może byś skrajne — uszanuj je. Nie oceniaj, nie nadawaj temu wartości. Zamiast tego podpowiedź jak można sobie poradzić z emocjami. Dobieraj wyłącznie ciepłe i krótkie komunikaty.
Wieść o płaczu i tęsknocie swojego dziecka nigdy nie jest łatwa. Naturalne jest więc, że rodzic także odczuwa smutek, rozżalenie, zaczyna martwić się o bezpieczeństwo i samopoczucie malucha. Kluczem w tej sytuacji jest racjonalizacja, dzięki której przypomnisz sobie, że tęsknota jest chwilowa, a przedszkole jest miejscem bezpiecznym, stwarzającym przestrzeń do rozwoju i zabawy.
Kontroluj swoje emocje — dzieci uczą się przez naśladownictwo. Im pewniej się czujesz, tym dziecko lepiej odnajduje się w tej trudnej sytuacji.
Oprócz wspomnianych słów mocy, które można powtarzać w dowolnym momencie, warto, aby maluch:
Bibliografia:
[1] Wojciszke, B. (2009). Psychologia miłości. Gdanskie Wydawnictwo Psych.
[2]Śnieżyński, M. Komunikacja w rodzinie, czyli jak rozmawiać z dzieckiem.
Wyprawka do przedszkola - o czym trzeba pamiętać