Zbyt dużo białka w diecie uszkadza nerki – fakt czy mit?

Białko to jeden z podstawowych składników odżywczych, który jest absolutnie niezbędny w twojej diecie. Zdrowy umiar jest jednak wskazany nawet przy tak istotnym elemencie codziennego jadłospisu.

Ale czy można przedawkować białko? Jak twój organizm zareaguje na jego nadmiar? Jakie objawy powinny cię zaniepokoić? Czy to prawda, że zbyt dużo białka w diecie może uszkodzić nerki?

Białko – budulec organizmu

Białko, węglowodany i tłuszcze to najważniejsze składniki pokarmowe, które pełnią istotne funkcje dla organizmu, odpowiadając za jego prawidłowe funkcjonowanie. Są niezbędne dla podtrzymania życia i rozwoju. Białko jest makroskładnikiem o znaczeniu, które trudno przecenić. To jeden z podstawowych elementów naszej codziennej diety, odpowiedzialny za wzrost i rozwój organizmu. Białko buduje, wzmacnia i regeneruje mięśnie, wspiera układ odpornościowy, ale jest niezbędne również do prawidłowego funkcjonowania kości, skóry, chrząstek i innych tkanek.

• Czy ocet jest szkodliwy?

Białko – zapotrzebowanie

Zasadniczo zaleca się spożywać 0,8-1 grama białka na jeden kilogram masy ciała. Są to jednak bardzo ogólne wskazania, które dotyczą głównie osób prowadzących siedzący i spokojny tryb życia. Przy określeniu dziennego spożycia białka należy więc przede wszystkim wziąć pod uwagę szereg czynników indywidualnych, takich jak: wiek, płeć, tryb życia, masa ciała, poziom aktywności fizycznej. Jeśli regularnie ćwiczysz czy uprawiasz sporty, ilość białka możesz odpowiednio zwiększać. Dla osób wykazujących wysoką aktywność fizyczną przypada nawet 1,5-2 gramów białka.

Źródła białka

Produkty bogate w białko to przede wszystkim:

• mięso,
• jaja,
• nabiał,
• ryby,
• kasze,
• orzechy,
• warzywa strączkowe.

Popularnym i bardzo bogatym źródłem białka są również odżywki dla sportowców 
i inne białkowe suplementy diety (np. proteinowe koktajle czy batony). Przy ich spożywaniu należy jednak wykazać szczególną ostrożność, bo choć niewątpliwie dodają energii i pozwalają szybko odzyskać formę po nawet najbardziej wyczerpującym treningu, to tego rodzaju produkty są częstą przyczyną nadmiaru białka w diecie.

Nadmiar białka w diecie – objawy i skutki

Zbyt duża podaż białka może powodować poważne konsekwencje dla organizmu. To przede wszystkim:

• zaburzenia układu pokarmowego (wzdęcia, nudności, niestrawność, bóle brzucha, zaparcia);
• zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu;
• duże prawdopodobieństwo cukrzycy typu 2.;
• niedobór błonnika pokarmowego, witamin i minerałów;
• nieprzyjemny zapach z ust;
• objawy skórne (trądzik, zaskórniki, wypryski);
• zaburzenia potencji;
• nadciśnienie, zmiany miażdżycowe, ryzyko zawałów i udarów (na skutek nagromadzenia „złego” cholesterolu);
• zaburzenia nastroju (rozdrażnienie, bezsenność, zmęczenie, problemy z koncentracją);
• przyrost masy ciała;
• ryzyko powstania kamicy wapniowej lub moczanowej;
• zaburzenia funkcjonowania wątroby i nerek.

Nadmiar białka w diecie a nerki

Przy spożywaniu nadmiernych ilości białka nasze nerki zmuszone są do cięższej niż normalna pracy, co może powodować zaburzenia w ich funkcjonowaniu. W takiej sytuacji nadmiar białka jest bowiem metabolizowany przez nerki, a produkty tego rozkładu zawierają duże ilości azotu, które muszą być wydalone z organizmu – i stąd właśnie wzmożony wysiłek narządów. Może to prowadzić nawet do odwodnienia, a tego typu zaburzeniom towarzyszą często jeszcze inne objawy, takie jak ból nerek, podwyższona temperatura ciała, zmęczenie, senność itd.

Ale teza o negatywnym wpływie dużej ilości białka na stan nerek jest wciąż żywo dyskutowana, a pogląd wyrażający to przekonanie często kwestionowany. Wprawdzie przeprowadzane badania nie dowiodły, że duże ilości białka powodują trwałe uszkodzenia nerek, niemniej jednak zawsze warto zachować zdrowy umiar w ich spożywaniu.

Białko to niezwykle istotny składnik odżywczy, którego nie może zabraknąć w twojej diecie. Zwróć tylko uwagę, żeby nie przekraczać zalecanej dawki spożycia, bo jego nadmiar może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.