Jak zagadki logiczne rozwijają Twoje dziecko?

Logika, w dużym uogólnieniu, jest nauką jasnego i precyzyjnego formułowania swoich myśli, a także poprawnego rozumowania i uzasadniania swoich zdań, przekonań i twierdzeń. Chociaż brzmi to mocno filozoficznie, z procesami logicznego myślenia obcujemy niemalże codziennie – i to od najmłodszych lat.

Dziecko, które trenuje logiczne myślenie szybciej wyciąga wnioski, uczy się na błędach, łatwiej opisuje swoje stany i emocje. Nic więc dziwnego, że pedagodzy i psycholodzy podkreślają, jak ważne jest rodzicielskie wsparcie w rozwijaniu logicznego myślenia u malucha.

W myśl tego procesu warto układać zagadki logiczne dla dzieci, pokazując im różne możliwości i rozwiązania, które z nich wynikają. Dlaczego to tak ważne i w jaki sposób logiczne zagadki rozwijają Twoją pociechę?

Dlaczego dzieci powinny rozwiązywać zagadki logiczne?

1. Zagadki logiczne rozwijają lewą i prawą półkulę. Lewa odpowiada za myślenie analityczne i logiczne, a prawa za działanie kreatywne. Zagadki logiczne uruchamiają je obie i trenują je w sposób systematyczny.
2. Łamigłówki wzmacniają połączenia pomiędzy komórkami nerwowymi, co z kolei wspiera pamięć krótkotrwałą. Tą trenować można poprzez np. układanie puzzli, łamigłówek i dopasowywania kształtów.
3. Łamigłówki pozwalają rozwiązywać problemy, wspierając krytyczne myślenie. W ten sposób dziecko dostrzega skutki i przyczyny, co w przyszłości pozwala zniwelować błędy i radzić sobie z porażkami.
4. Zagadki zwiększają produkcję dopaminy, która jest neuroprzekaźnikiem regulującym samopoczucie i nastrój. Zabawy tego typu niwelują stres i pozwalają oderwać myśli, sprzyjając relaksowi i wyciszeniu.
5. Poprawiają IQ. Chociaż testy na inteligencje owiane są krytyką m.in. pod kątem metodycznym, to dotychczasowe badania pozwalają sądzić, że zagadki logiczne poprawiają wynik IQ nawet o 4 punkty (tu polecane są dedykowane zagadki logiczne na inteligencję).

Zagadki a rozwój

Mówiąc o zaletach zagadek logicznych nie sposób pominąć aspektu rozwojowego, który jest głównym motywatorem do rozwiązywania złożonych ćwiczeń lub układanek.

Dziecko, które się rozwija, obcuje z różnymi bodźcami i kontaktuje się z nowymi zjawiskami, wymaga stałego pobudzenia. Dlatego też nawet proste zabawy powinny angażować półkule mózgowe, rozwijając je w naturalny i stopniowy sposób. Zabawa lub rozrywka, która nie tylko pozwala odetchnąć od typowej nauki, ale jednocześnie dba o ośrodkowy układ nerwowy jest więc najbardziej efektowna.

Gry, zabawy i drukowane łamigłówki to doskonały sposób, aby połączyć zabawę z nauką. Specjaliści i eksperci wskazują również, że w ten sposób dzieci chętniej i częściej uczą się liczb i matematyki, co ułatwia im późniejszą naukę w szkole. Ponadto rebusy, krzyżówki i zabawy słowne działają stymulująco, a umysł przedszkolaka ewoluuje i lepiej radzi sobie z wyzwaniami związanymi z wiekiem nastoletnim (i dorosłym).

Jak rozwiązywać zagadki logiczne?

Zagadki logiczne mają to do siebie, że wymagają czasu, cierpliwości i zaangażowania dziecka. Bardzo często rozwiązanie nie jest tak oczywiste, dlatego poszukiwanie wyniku czy gotowego wniosku jest trudne i uczy malucha ciągów przyczynowo-skutkowych. Rozwiązywanie zagadek logicznych może więc opierać się na metodzie prób i błędów, jak i na współpracy z rodzicem lub opiekunem, co przy okazji buduje i wzmacnia więzi.

• Jakie kolorowanki dla dzieci kupić?

Co ważne – na rynku dostępne są zarówno zagadki logiczne związane z rysunkami, układankami, puzzlami, klockami lub zabawkami manualnymi, które koordynują ruch.

Jakie zagadki logiczne wybrać dla dziecka?

Aby zagadki logiczne spełniły swoją rolę, muszą być dostosowane do wieku i etapu rozwojowego dziecka. Zagadka zbyt prosta, lub zbyt trudna nie będzie tak atrakcyjna, nie zaangażuje dziecka i szybko zniechęci do takiej formy rozrywki i zabawy.

Zagadki logiczne dla dzieci do 7 roku życia

Zagadki logiczne dla młodszych dzieci powinny być proste i angażujące. Doskonale będa te formy, które uruchomią wyobraźnię i ciag skojarzeń. Jeśli dziecko zacznie zadawać uzupełniające pytania, będzie szukało rozwiązania w innych źródłach, wejdzie w interakcje z np. zabawką, to sygnał, że zagadka jest odpowiednia i spełnia swoje zadanie. Zagadki edukacyjne dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym są kolorowe, bazują na rymowankach, często dotyczą przedmiotów, warunków atmosferycznych i zwierzątek.

Zagadki logiczne dla dzieci do 10 roku życia

Zagadki dla starszych dzieci są bardziej złożone i trudniejsze. Ich rozwiązanie wymaga zaangażowania i większego główkowania. Dziecko zadaje więc pytania, szuka różnych rozwiązań, swoją odpowiedź uzależnia od kojarzenia faktów. Bardzo często dziecko potrzebuje wtedy pomocy i podpowiedzi. Psycholodzy rekomendują, aby nie dawać gotowego rozwiązania, zamiast tego stopniowo naprowadzać i tłumacząc, krok po kroku, jak dochodzić i jak szukać odpowiedniego rozwiązania. Bardzo często zabawki i zagadki przyjmują formę teleturniejów, kalamburów, puzzli i gier zespołowych.

Zabawki i zagadki logiczne – formy

Na rynku znajdziemy szereg zabawek i propozycji, które mają za zadanie rozwijać malucha pod kątem rozumowania logicznego. Wśród tych najchętniej używanych są, m.in.:

• łamigłówki drukowane – przyjmujące formę książek lub albumów, które można rozwiązywać w dogodnym dla siebie czasie i momencie,
• zagadki obrazkowe – przyjmujące formę kart lub puzzli, które układa się w ciągu przyczynowo-skutkowym. Niezwykle popularne w przypadku młodszych dzieci, które w ten sposób tworzą logiczną historię.
• gry planszowe – najczęściej o charakterze przygodowym lub kryminalnym, dzięki którym dziecko poznaje w jaki sposób rozwija się fauna i flora.
• gry manualne – kostki (w tym kostka rubika), lub gry polegające na przesunięciu kulki do dołka. Niezwykle popularne są drewniane łamigłówki, które polegają na rozplątaniu różnych części, aby znaleźć gotowe rozwiązanie lub kształt.

Bibliografia:

[1] Golka, M. H. (2011). Logiczne dzieci czy dziecinna logika? Pragmatyka teoretyczna a pragmatyka eksperymentalna na przykładzie badań nad rozwojem implikatur skalarnych. Studia Z Kognitywistyki I Filozofii Umysłu, 5.

[2] Cline, F., & Fay, J. (2020). Parenting with love and logic: Teaching children responsibility. NavPress Publishing Group.