Jakie są najlepsze praktyki w rozwiązywaniu konfliktów między rodzicami a przedszkolem?

W procesie wychowania malucha niezwykle ważną rolę pełnią nie tylko rodzice, ale także kadra pedagogów w placówce edukacyjnej. Dziecko dzięki nim buduje swoje wartości, uczy się nowych rzeczy, nawiązuje relacje i kreuje swój obraz autorytetu. Zdarza się, że podejście do wychowywania między tymi dwoma stronami jest skrajnie odmienne. To wtedy dochodzi do konfliktu, który prowadzić może do długofalowego sporu. Jak tego uniknąć? Jak rozwiązać konflikt, który narodził się na linii kadra-opiekun prawny?

Jakie są najczęstsze źródła konfliktów między rodzicami a przedszkolem?

Zdecydowanie najczęstszą przyczyną konfliktu jest inne spojrzenie na proces wychowania i rozwoju dziecka. Rodzice mają zbudowaną wizję, która bardzo często różni się od wizji przedszkola czy stworzonego programu edukacyjnego. To właśnie nieumiejętność stworzenia kompromisu lub bardzo konkretne wymagania są źródłem wielu nieporozumień i rozczarowań.

Innym źródłem nieporozumienia między rodzicami uczniów a placówką, może być:

• nieporozumienie polityki i procedur wewnętrznych przedszkola,
• niepełna komunikacja dotycząca rozwoju i zachowania dziecka,
• indywidualna potrzeba i odmienne oczekiwania rodziców względem programu edukacyjnego,
• kwestia opieki i bezpieczeństwa dziecka.

Dlaczego rozwiązywanie konfliktów jest ważne dla dobra dziecka i funkcjonowania przedszkola?

Konflikt między rodzicami a przedszkolem najczęściej odbija się na maluchu, który staje się jego centralną częścią. Nieporozumienia prowadzić bowiem mogą do problemów organizacyjnych, a w skrajnych przypadkach do odseparowania lub wypisania dziecka z placówki.

Bez wątpienia też poprawne relacje między rodzicami a przedszkolem sprzyjają rozwojowi emocjonalnemu i edukacyjnemu. Dlatego też rodzic powinien mieć swobodę w rozmowie z kadrą na temat postępów i problemów rozwojowych przedszkolaka.

Jakie są skuteczne metody rozwiązywania konfliktów?

Jeśli pojawi się spór — ważne jest, aby dążyć do porozumienia, zrozumienia drugiej strony i kompromisu, a nie do zaostrzenia konfliktu. Rodzic powinien zrozumieć, że nauczyciel ma pewne odgórne wytyczne, a jego działania nie zawsze podyktowane są złą intencją. Nauczyciele z kolei muszą zrozumieć, że reakcja rodziców to wynik miłości i troski o dziecko w wieku przedszkolnym.

Kluczem do rozwiązania konfliktu jest więc:

• otwarta komunikacja i aktywne słuchanie obu stron,
• dążenie do kompromisu i obopólnego zrozumienia,
• mediacje i spotkania rozwiązujące problemy,
• wspólne ustalanie realistycznych celów i oczekiwań,
• uszanowanie uwagi rodziców, reagowanie na skargi,
• rozwiązywanie sporów bez szantażu emocjonalnego lub gróźb w postaci skarg wysyłanych do Kuratorium.

Jakie są strategie budowania pozytywnych relacji, które mogą przeciwdziałać konfliktom?

Oczywiście najlepszym sposobem na konflikt jest… prewencja. Dlatego też placówka powinna:

• regularnie i transparentnie współpracować z rodzicami,
• organizować wydarzenia integracyjne,
• jasno komunikować zapisy w regulaminie i statucie placówki,
• angażowania rodziców w wydarzenia i aktywności przedszkolne,
• uznawać i doceniać wkład rodziców w proces wychowania i edukacji dzieci.

W jaki sposób przedszkole może działać prewencyjnie, aby minimalizować ryzyko wystąpienia konfliktów?

Podstawą powinna być bieżąca, otwarta komunikacja, dotycząca polityki i procedur, organizacji zajęć, planów rozwojowych, postępów. Wraz z rozmowami konieczne jest przeprowadzanie regularnych spotkań, podczas których rodzic może zadać pytania, zgłosić wątpliwości i problemy związane z organizacją, zachowaniem między innymi dziećmi itd.

Placówka powinna także szkolić personel w zakresie komunikacji i rozwiązywania konfliktów.

Jakie są role personelu przedszkola i rodziców w procesie rozwiązywania konfliktów?

Personel przedszkola powinien aktywnie słuchać, być empatyczny i obiektywny. Nie powinien „spychać” zgłoszeń i problemów rodziców, którzy nierzadko nie znają konkretnych zapisów i odgórnych wytycznych. Zrozumienie, że rodzic chce dobrze dla swojego dziecka i w ostateczności pragnie zbudować wspólny front, jest kluczem do prowadzenia otwartych rozmów. Dyrektor powinien też być otwarty na sugestie opiekunów.

• Czy rodzic może mieć zakaz wejścia do przedszkola?

Rodzice z kolei powinni wyrażać swoje obawy w konstruktywny sposób i być otwarci na kompromis. Zrozumienie przepisów i roli nauczyciela w procesie wychowania dzieci jest kluczem do prowadzenia empatycznej rozmowy.

Czego powinien unikać nauczyciel w kontaktach z rodzicami?

Nauczyciel powinien zrozumieć, że opiekun prawny pragnie bezpieczeństwa i szacunku dla swojego dziecka. Jego miłość i nierzadko nadmierna opiekuńczość jest główną motywacją do różnych działań i ewentualnych zażaleń. Dlatego też nauczyciel w kontakcie z rodzicami powinien unikać:

• osądzania,
• krytykowania,
• przypisywana negatywnych intencji,
• bagatelizowania obaw i skarg,
• „spychologii” zgłaszanych uwag,
• sprzecznej komunikacji.

Bibliografia:

[1] Karwowska-Struczyk, M. (2013). Rodzice w przedszkolu–balast czy koło ratunkowe. W: E. Jaszczyszyn, J., Z. Górnikiewicz (red.), Środowiskowe i językowe konteksty edukacji dziecka w rodzinie, przedszkolu i szkole, 59-91.