Zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) jest to inaczej dezintegracja tożsamości oraz odczuć. Polega na tym, że funkcje, które u zdrowej osoby ze sobą współpracują, zaczynają na siebie nawzajem oddziaływać. Funkcje te to: świadomość, umiejętność odbierania bodźców oraz pamięć. Zaburzenia mogą prowadzić w skrajnych przypadkach do całkowitej utraty kontroli nad ciałem. Dysocjacja to coś, czego doświadcza każdy, na przykład w momentach, kiedy „śnimy na jawie” i chwilowo tracimy kontakt z rzeczywistością. Takie stany są całkowicie normalne i nie są powodem do niepokoju. Zaburzenia chorobowe są jednak zazwyczaj powodowane stresem, który powstał na skutek ciężkiego lub traumatycznego doświadczenia. Organizm próbuję w ten sposób odwrócić naszą uwagę od problemów emocjonalnych, powodując inne nieprawidłowości. Nauka, która zajmuje się badaniem tego typu zaburzeń to psychologia, a z badań wynika, że zaburzenia konwersyjne mogą dotyczyć osób w każdym wieku, jednak najczęściej występują u nastolatków i młodych dorosłych, częściej chorują kobiety.
Spis treści
ToggleZaburzenia konwersyjne mogą przybierać bardzo różne formy. Tak naprawdę w zależności do pacjenta, nawet przebieg tego samego rodzaju zaburzenia może się znacznie różnić. Poniżej przedstawimy kilka najczęściej występujących typów.
Amnezja dysocjacyjna – utrata pamięci występująca u osób, które przeżyły jakąś traumę. Charakterystyczne jest to, że utracona pamięć dotyczy tylko określonego okresu, w którym wystąpiło traumatyczne wydarzenie. Pacjent nie ma problemu z zapamiętywaniem nowych wiadomości.
Fuga dysocjacyjna – w przypadku tego zaburzenia pacjent podróżuje w różne miejsca, a następnie tego nie pamięta. Zazwyczaj miejsca , w które się udaje, mają dla niego znaczenie emocjonalne. Podczas podróży osoba zachowuje się dość „normalnie”, może jednak przybierać inną tożsamość.
Dysocjacyjne znieczulenie i utrata czucia zmysłowego – pacjent traci czucie w określonych miejscach, na przykład kończynach. Może również skarżyć się na problemy ze wzrokiem oraz słuchem.
Osobowość mnoga – osoba posiada dwie lub więcej osobowości, które nie wiedzą o istnieniu innych. Osobowości mogą różnić się płcią, wiekiem, zainteresowaniami, czy inteligencją.
Zespół Gansera – odpowiedzi na pytania zadawane takiej osobie są błędne i niezgodne z prawdą, na przykład na pytanie jaka pora roku nadejdzie po wiośnie, odpowie ona zima.
Stupor dysocjacyjny – odcięcie się od świata. Taki pacjent nie mówi, nie je, nie porusza się, zachowując przy tym całkowitą świadomość.
Drgawki dysocjacyjne – objawy przypominają napad padaczki, jednak pacjent jest w pełni świadomy podczas ataku.
Dysocjacyjne zaburzenia ruchu – niedowład lub paraliż niektórych lub wszystkich części ciała, pomimo fizycznej sprawności. Gdy nieprawidłowości dotyczą mięśni mimicznych, mogą powodować problemy z mówieniem.
Trans i opętanie – brak kontroli nad ciałem oraz myśleniem, utrata kontaktu z własną tożsamością, która może być zastąpiona inną tożsamością. Taka osoba może zacząć mówić innym głosem lub w innych językach.
Najczęstszą przyczyną zaburzeń konwersyjnych jest traumatyczna sytuacja, której podłożem jest stres. Może być to trauma powstała niedawno, lub w przeszłości, nawet w dzieciństwie. Przykłady wydarzeń, które mogą powodować zaburzenia dysocjacyjne to: gwałt, molestowanie, wojna, kataklizm, nękanie, agresja, wypadek. Ryzyko zachorowania zwiększają również depresja, zespół stresu pourazowego, zaburzenia osobowości oraz nadużywanie substancji psychoaktywnych.
W niektórych przypadkach problem może ustąpić bez leczenia, jednak najczęściej konieczna jest pomoc terapeuty. Podczas terapii przepracowywane są problemy oraz konflikty emocjonalne, w celu zrozumienia co jest bezpośrednim powodem zaburzeń. Przy wyjątkowo silnych lękach, pacjentom podaje się również leki. Jeśli chodzi o rokowania, to przy odpowiedniej pomocy specjalisty, większości osób cierpiących na zaburzenia dysocjacyjne udaje się poradzić z problemem oraz wrócić do normalnego funkcjonowania.
Wyprawka do przedszkola - o czym trzeba pamiętać