Uczucie smutku i przygnębienia po ciąży to częsty objaw u kobiet, które urodziły. Więcej obowiązków oraz stres z tym związany to emocje towarzyszące młodej mamie. Jednak jeśli takie odczucia z dnia na dzień coraz bardziej się nasilają, jest to niepokojące. Odbija się to na codziennym samopoczuciu, zdrowiu matki, a także dziecka. Depresja poporodowa to zaburzenie nastroju, które bardzo często dopada kobiety po porodzie. Jak ją rozpoznać i czym się objawia? O tym poniżej.
Spis treści
TogglePoczątkowo młoda mama może czuć przygnębienie oraz pustkę. Często objawy są bagatelizowane, dużo więcej nowych obowiązków może być przytłaczające. Jednak nie warto odsuwać problemów na dalszy plan. Tłumienie w sobie emocji oraz odsuwanie swoich problemów i odczuć, może tylko pogorszyć sprawę. Depresja poporodowa nie jest trudna w rozpoznaniu: zmienne nastroje, płacz bez konkretnego powodu oraz rozdrażnienie odbija się na cierpiącej kobiecie, a także na jej rodzinie.
Objawy niosą za sobą trudności w codziennym funkcjonowaniu, na przykład problemy z koncentracją, a nawet pamięcią – kobieta często zapomina o istotnych rzeczach, zdarza się nawet, że zaniedba obowiązki związane z opieką nad urodzonym dzieckiem. Przy tym często ma problemy ze snem – odczuwa cały czas zmęczenie bądź towarzyszy jej niemożność snu.
Chora bardzo często rezygnuje z rzeczy, które kiedyś sprawiały jej ogromną satysfakcję, traci zainteresowanie czynnościami, a także wycofuje się z życia towarzyskiego. Unika bliskich jej osób oraz izoluje się od rodziny. Nierzadko odsuwa się od nowo narodzonego dziecka, nie mając ochoty opiekować się nim lub czuje, że robi coś nie tak. Uważa, że jest złą matką i nie nadaje się do opieki nad niemowlakiem.
Objawy depresji poporodowej mogą minąć same, jednak nie warto na to liczyć. Psychiczne samopoczucie kobiety może odbić się na jej zdrowiu, mogą doskwierać nawet bóle fizyczne na przykład migrena, problemy gastryczne oraz bóle mięśni. Nasilające się objawy utrudniają życie, z czasem kobieta może odczuwać niechęć do własnego dziecka i dopuścić się do jego skrzywdzenia.
Depresja po porodzie jest powszechnym problemem. Wiele kobiet odczuwa objawy depresji tuż po porodzie lub w ciągu pierwszych 6-12 tygodni. Depresja poporodowa może trwać do 6 miesięcy, a nawet dłużej, w zależności od indywidualnych czynników. Warto pamiętać, że jest to normalny aspekt macierzyństwa i nie ma powodu, by się wstydzić. Leczenie depresji poporodowej jest bardzo ważne zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego młodej mamy.
Po porodzie poziom hormonów po pewnym czasie sam się stabilizuje. Jednak estrogen i progesteron spada w szybkim tempie prowadząc przy tym do zmian chemicznych w mózgu. Może mieć to wpływ na złe samopoczucie po ciąży. Jednak niekoniecznie musi od razu prowadzić do depresji poporodowej. Każda kobieta w pewnym stopniu jest na nią narażona, jednak najczęściej objawia się u kobiet, które doświadczyły tego stanu w poprzedniej ciąży oraz u kobiet, które przed ciążą mogły doświadczyć depresji lub innych zaburzeń na podłożu psychicznym. Dużo bardziej narażone na depresję są też kobiety, które podczas ciąży doświadczyły dużo stresu (przemoc, śmierć bliskiej osoby, komplikacje podczas ciąży itp.) oraz mające problemy z alkoholem i innymi używkami (w czasie ciąży oraz przed nią).
Depresja matki może mieć bardzo poważne skutki dla dziecka, ponieważ maluch może nie otrzymać wystarczającej opieki i uwagi. W rezultacie może ono czuć się bezradne i odrzucone. Kobieta z depresją poporodową może być zbyt zmęczona, by zajmować się dzieckiem i może utrudniać dziecku wykonywanie codziennych czynności, takich jak uczenie się i zabawa.
Depresja może również wpływać na sposób, w jaki dziecko postrzega siebie. Niemowlak odczuwa nastroje oraz emocje rodziców. Może zatem czuć się winne, przytłoczone i nieszczęśliwe. Co poskutkuje brakiem apetytu, apatią oraz płaczem. Dzieci, które wychowują się w rodzinie z matką z depresją, mogą mieć większe ryzyko zaburzeń psychicznych w przyszłości. Dlatego ważne jest, aby rodzice zmagający się z depresją uzyskali wsparcie i pomoc od specjalisty. W ten sposób można zmniejszyć negatywne skutki wpływu depresji mamy na dziecko.
Przede wszystkim nie warto leczyć się na własną rękę. Lekarz pierwszego kontaktu jest dobrym miejscem do zgłoszenia się w celu uzyskania wskazówek dotyczących leczenia. Może on zalecić wizytę u psychiatry lub psychologa, aby uzyskać dalsze wskazówki dotyczące leczenia. Lekarz może też skierować kobietę na badania laboratoryjne, aby wykluczyć inne możliwe przyczyny zaburzeń emocjonalnych. Jeśli kobieta potrzebuje wsparcia w życiu codziennym, może skorzystać z dostępnych programów pomocy dostępnych w jej rejonie. Mogą to być grupy wsparcia kobiet, poradnictwo, terapia i inne formy pomocy oferowane przez szpitale, ośrodki zdrowia, organizacje charytatywne.
Jednym ze sposobów leczenia depresji są leki antydepresyjne, działające na związki chemiczne w mózgu. Leki koniecznie muszą być dobrane indywidualnie do konkretnego przypadku, ponieważ nie każdy lek może być stosowany podczas karmienia piersią. Mogą skutecznie leczyć depresję poporodową, ale należy pamiętać, że ich stosowanie powinno być monitorowane przez lekarza.
Leki na depresję poporodową obejmują różne leki przeciwdepresyjne, takie jak fluoksetyna (Celexa, Prozac), sertralina (Zoloft), paroksetyna (Paxil), bupropion (Wellbutrin) i venlafaksina (Effexor). Większość z tych leków jest przepisywana w małych dawkach na rozpoczęcie i stopniowo zwiększana w miarę potrzeb. W niektórych przypadkach lekarz może również przepisać leki przeciwpsychotyczne, takie jak risperidon (Risperdal), chlorpromazyna (Thorazine) lub haloperidol (Haldol). Niektóre z tych leków mogą powodować skutki uboczne, w tym zawroty głowy, senność, trudności z koncentracją i zmiany nastroju. Jeśli kobieta doświadcza jakichkolwiek skutków ubocznych, musi skonsultować się z lekarzem w celu zmiany leków lub zmniejszenia dawki. Środki ostrożności, które należy podjąć podczas stosowania leków na depresję poporodową, obejmują unikanie picia alkoholu, unikanie przyjmowania innych leków, takich jak leki przeciwbólowe, bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem i unikanie stresu.
Poza leczeniem farmakologicznym niezbędna jest pomoc rodziny oraz przyjaciół. Mogą stać się wsparciem dla młodej mamy w codziennych zadaniach i zachęcać do terapii. W Internecie można natknąć się na fora internetowe dedykowane kobietom w czasie ciąży oraz po porodzie. Można tam wymieniać się swoimi radami oraz problemami z jakimi na co dzień zmierzają się kobiety po ciąży. W ten sposób można zobaczyć, że objawy depresji dotyczą wielu dziewczyn i jest to normalne, na pewno nie powinno być powodem do wstydu.
Kolejnym ważnym krokiem jest znalezienie sposobu na zapewnienie sobie odpoczynku. Po porodzie możesz czuć się zmęczony i zestresowany. Chwil odpoczynku i zrobienie czegoś, co cię uspokaja i relaksuje, może być dobrym sposobem na relaks i poprawę nastroju. Ważne jest, aby nie lekceważyć swoich uczuć i emocji. Nie można oczekiwać, że wszystko wróci do normy wraz z upływem czasu. Dobrze jest rozmawiać o swoich uczuciach z bliskimi lub terapeutą, abyś mógł poradzić sobie z depresją poporodową.
Wyprawka do przedszkola - o czym trzeba pamiętać