Szczękościsk – przyczyny, objawy i leczenie

Szczękościsk – i tu wcale nie chodzi o zwykłe zaciskanie zębów ( ze złości bądź w nerwach). Niestety jest objawem poważniejszych zaburzeń. Szczękościsk – to częściowa lub całkowita niemożność otwarcia jamy ustnej, czym utrudnia ona praktycznie funkcjonowanie człowieka – występują bowiem problemy z przyjmowaniem pokarmów oraz z najważniejszą częścią naszego funkcjonowania w społeczeństwie, czyli z komunikacją werbalną. Choć te kwestie są bardzo istotne, to jeszcze bardziej istotne będzie to iż występowanie szczękościsku może oznaczać, że jego przyczyną były poważne schorzenia. I w tym przypadku poznanie przyczyn okaże się kluczowe do rozpoczęcia leczenia.

Przyczyny choroby

Na czym to polega? Otóż dochodzi do zaburzeń związanych z mięśniami stanu skroniowo – żuchwowego ( mięśnia żwacza), z mięśniem skroniowym oraz mięśniami skrzydłowymi. Wśród wymienionych struktur dochodzi do przedłużonego skurczu. Ciężko stwierdzić z jakim schorzeniem najczęściej kojarzony jest szczękościsk, czy z udarem, czy z powikłaniem po usunięciu ósemki – w obu przypadkach jest to prawdą. Bowiem nie tylko poważne schorzenia powodują szczękościsk. Może on występować właśnie w wyniku zaburzeń w obrębie stawu skroniowo – żuchwowego ( ropni w jego okolicy, zwyrodnień wśród jego elementów, wrodzonych zesztywnień jego struktur, urazów, rozrostów nowotworowych i procesów zapalnych) oraz w wyniku tych ogólnoustrojowych. Z całą pewnością do potencjalnych przyczyn szczękościsku zalicza się:

• zaburzenia wyrzynania się zębów
• stany po resekcji zębów
• padaczkę
• ropień mózgu
• udar mózgu
• ropień migdałka gardłowego
• stany zapalne gardła
• tężec
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
• tężyczkę
• histerię
• stan po zażyciu narkotyków (zwłaszcza amfetaminy)
• nowotwór ośrodkowego układu nerwowego
• ropowicę dna jamy ustnej

Szczękościsk utrzymuje się zwłaszcza po zabiegach chirurgicznych, tj. usuwanie ósemki. Szczękościsk po usunięciu ósemki u części pacjentów trwa zwykle 48 godzin, jednak czasami utrzymuje się nawet kilka dni, następnie ustępuje. Jednak, gdy zaburzenie nie ustępuje, należy skontaktować się z lekarzem, ponieważ może być to już związane ze stanem zapalnym. W ramach leczenia takiego stanu stosuje się antybiotykoterapię oraz leki przeciwzapalne.

Objawy

Szczękościsk nie zna przedziału wiekowego – może wystąpić u każdego pacjenta. Jako jedną z objaw jest właśnie niemożność otwierania ust, czego skutkiem są problemy z przyjmowaniem pokarmów, gryzieniem, ziewaniem i mówieniem. Inne dolegliwości są zależne od tego, co było przyczyną pojawienia się szczękościsku. Zatem może pojawić się również: ból i zaczerwienienie gardła, ból ucha, głowy oraz gorączka. Jeśli natomiast nie wystąpiły charakterystyczne zmiany degeneracyjne w stawie skroniowo – żuchwowym, to objawem może być także trzeszczenie żuchwy oraz nieprawidłowe przemieszczania się jej podczas mówienia i jedzenia.

• Płatki śniadaniowe – czy to dobry wybór na śniadanie?

Leczenie

Szczękościsk jest objawem innych schorzeń lub zaburzeń, czyli sam w sobie nie jest chorobą, nie istnieje zatem sprecyzowana metoda jego leczenia. Jeśli pojawia się szczękościsk to oznacza, iż trzeba wykonać dokładniejszą diagnostykę. Może być spowodowany zarówno przez niezbyt groźne zapalenie np. gardła, oraz być objawem poważniejszych chorób. Stąd najważniejszy będzie tutaj wywiad lekarski – lekarz powinien podjąć decyzję o skierowaniu na dalsze, odpowiednie badania, których potrzebuje pacjent. Do rozpoznania szczękościsku przeprowadza się badania: laryngologiczne ( mające na celu wykluczenie stanów zapalnych, czy urazów) stomatologiczne ( które ma wykluczyć stany zapalne w zębach) czy neurologiczne ( gdzie przeprowadza się EEG, w celu wykluczenia obecności padaczki). Stosowane są także badania obrazowe tj., RTG, tomografia komputerowa czy badanie za pomocą rezonansu magnetycznego, które, poza diagnozą defektu stawu skroniowo – żuchwowego, pomagają wykryć guz mózgu. W przypadku infekcji: bakteryjnych, wirusowych, czy grzybiczych, stosuje się leczenie farmakologiczne. Czasami, gdy zajdzie taka potrzeba, przeprowadza się także badania laboratoryjne ( wykonywane przy podejrzeniu stanu zapalnego). Te wszystkie badania są istotne, ponieważ to szczękościsk jest objawem, stąd leczenie obejmuje przyczynę, która go wywołała. Wyeliminowanie przyczyny pozwoli na powrót to normalnego stanu mięśni twarzy, tzn. w najprostszym przypadku – jeśli szczękościsk był objawem zaburzenia wyrzynania się zębów, usunięcie ich pozwoli na powrót do normalności.