Jaką zabawkę sensoryczna kupić swojemu dziecku?

Temat sensoryki pojawia się coraz częściej w poradnikach parentingowych i artykułach o zabarwieniu psychologicznym.

Jak czytamy w licznych źródłach i badaniach – integracja sensoryczna daje możliwość rejestrowania informacji ze świata zewnętrznego. Rejestracja ta odbywa się za pomocą narządów zmysłu, a następnie jest przetwarzana w ośrodkowym układzie nerwowym. Zebrane informacje służą nauce i umożliwiają wykorzystywanie zdobytej wiedzy w dalszym, celowym działaniu.

Odbieranie bodźców i odpowiadanie na ich intensywność, jest niezwykle ważną umiejętnością – głównie z punktu widzenia prawidłowego rozwoju. Dlatego też rodzice powinni wspierać swojego malucha, dostarczając mu nowych, wartościowych impulsów. Jednym z najłatwiejszych i najefektywniejszych sposobów na naukę sensoryczną, jest zabawka sensoryczna dla niemowląt i starszych dzieci, która nie tylko edukuje, ale także rozwija i wspiera.

• Dlaczego Twoje dziecko powinno korzystać z tablicy manipulacyjnej?

Rozwój sensoryczny dziecka

Prawidłowe odbieranie wrażeń zmysłowych przez mózg i jego odpowiednia reakcja to domena doskonale rozwiniętej integracji sensorycznej. Co ważne – należy o nią dbać nie tylko pod kątem psychologicznym lub emocjonalnym, ale także zmysłowo-ruchowym, np. gdy maluch zaczyna chodzić.

Mózg dziecka – w dużym uproszczeniu – przyjmuje, segreguje i interpretuje docierające bodźce z narządów zmysłów (tj. wzroku, słuchu, dotyku, smaku). Niektóre z nich rozpoznaje jako znajome, inne rejestruje jako nowe. W ten sposób uczy się właściwej reakcji i buduje doświadczenie, które owocuje np. większą odpornością psychiczną i umiejętnością rozpoznawania zagrożenia. Dzięki temu dziecko rzadziej odczuwa lęk i niepewność z np. odczuwanego braku bezpieczeństwa.

Zaburzenia rozwoju sensorycznego

Niewystarczająca dbałość o rozwój sensoryczny może mieć ogromne – także negatywne – znaczenie dla dorastającego dziecka. Wśród objawów, które mogą sygnalizować zaburzenia w tym obszarze wymienia się m.in.

• nadmierną aktywność lub zbyt dużą bierność w działaniu,
• opóźnienia w nauce chodzenia lub/i mówienia,
• trudności z jedzeniem,
• problemy z koordynacją ruchu,
• reagowanie z opóźnieniem na ból,
• problemy emocjonalne – np. skrajne przechodzenie z jednej emocji, do drugiej,
• problemy z pisaniem i czytaniem,
• niemożność utrzymania przedmiotów.

Co to jest zabawka sensoryczna?

Zabawki sensoryczne mają za zadanie stymulować rozwój – zarówno pod kątem fizycznym, jak i umysłowym. Ich forma pobudza zmysły wzroku, dotyku, węchu, słuchu i smaku, najczęściej poprzez ciekawe, różnorodne faktury, kolory, błyszczące elementy, dźwięki i zapachy. Niektóre z nich są proste i masywne – idealne do wkładania do buzi – inne są drobne i szczegółowe (te polecamy zwłaszcza dzieciom starszym).

Wśród zabawek sensorycznych, najpopularniejszymi są: instrumenty muzyczne, grzechotki, pozytywki, projektory, masy plastyczne, maty edukacyjne, miękkie klocki o różnych formach, kostki sensoryczne i książeczki.

Zabawka sensoryczna jak zrobić?

Pomimo tego, że na rynku znajduje się bezlik zabawek sensorycznych (które kosztują od kilku, do kilkuset złotych), rodzice mogą pokusić się o zrobienie własnej propozycji.

Możliwości na ich wykonanie jest naprawdę sporo, dlatego poniżej przedstawiamy dwie inspiracje, które można wykorzystać podczas zaplanowanych prac DIY.

Zabawka sensoryczna: Torba/woreczek sensoryczny

Do woreczka (z np. juty) wsyp ryż i drobne elementy, które mają różną formę, twardość i kształt. Doskonale sprawdzi się np. miękka piłeczka lub szeleszcząca saszetka. Całość zaklej taśmą i daj swojemu maluchowi, który w ten sposób będzie mógł aktywnie dotykać różnych, nowych i ciekawych form.

Podobną propozycją jest własnoręczna grzechotka. Do butelki po wodzie dosyp dzwoneczki i małe gumeczki, które będa hałasować z kazdym ruchem. Zadbaj o to, aby środek był kolorowy, a do zakrętki przyczep barwne tasiemki, które stanowią za dodatkową atrakcje dla dziecięcych oczu.

Zabawka sensoryczna: plansza sensoryczna

Niezwykle kreatywna zabawka, którą można dowolnie zmieniać i modyfikować, w zależności od tego ile lat i jakie zainteresowanie ma nasz maluch. Forma planszy jest dowolna – najczęściej potrzebna jest deseczka, do której przymocujesz różnorodne kolory i materiały. Użyj do tego kolorowych tasiemek, lusterka, kalkulatora z przyciskami, kostek na rzep, woreczków z foliowym wypełnieniem, kuleczek z włóczki lub waty.

Alternatywą dla niej są foliowe woreczki strunowe, które wypełnisz różnymi formami i przedmiotami – np. włóczką, wycinankami i nakrętkami. Ważne jest, aby dziecko swobodnie mogło dotykać i przesuwać przedmioty w woreczku, bez jego wcześniejszego otwierania.

Bibliografia:

[1] Wiśniewska, M. (2012). Diagnostyka zaburzeń procesów integracji sensorycznej u małych dzieci. Pediatria Polska, 87(3), 278-285.