Jak prawidłowo wykonywać masaż Shantala w domu?

Masaż Shantala to starożytna indyjska praktyka, która przynosi liczne korzyści zarówno dzieciom, jak i ich rodzicom. Dzięki delikatnym, rytmicznym ruchom masaż pomaga wzmacniać więź między opiekunem a dzieckiem, wspiera rozwój fizyczny i psychiczny maluchów oraz redukuje stres u dorosłych. Aby skorzystać z pełni jego dobrodziejstw, warto odpowiednio przygotować przestrzeń do masażu oraz zachować regularność jego stosowania. Dowiedz się, jakie są kluczowe techniki i zasady pielęgnacji niemowląt tą metodą.

Czym jest masaż Shantala i jakie są jego cele?

Masaż Shantala, starożytna technika pochodząca z Indii, to wyjątkowy sposób na pielęgnację niemowląt i dzieci. Spopularyzowany w Europie przez francuskiego położnika Fredericka Leboyera, ten rytuał bliskości opiera się na delikatnym, rytmicznym dotyku, obejmującym głaskanie i subtelne uciskanie ciała maluszka. Jego głównym celem jest pogłębianie więzi oraz wzmacnianie relacji między rodzicem a dzieckiem. Masaż ten nie tylko wspiera wszechstronny rozwój psychiczny i fizyczny pociechy, ale także zaspokaja jej podstawową potrzebę bliskości, dając poczucie bezpieczeństwa. Stanowi również cenną formę komunikacji, ucząc rodzica lepszego rozumienia potrzeb swojej pociechy, co doskonale wpisuje się w ideę świadomego rodzicielstwa.

Jakie korzyści daje masaż Shantala dziecku i rodzicowi?

Masaż Shantala oferuje liczne korzyści zarówno dla maluszka, jak i jego opiekunów, wspierając zdrowy rozwój na wielu płaszczyznach. Dla niemowlęcia regularne sesje masażu Shantala:

• regulują rytm snu, ułatwiając zasypianie i zapewniając głębszy, bardziej spokojny odpoczynek,
• wspomagają układ pokarmowy, skutecznie łagodząc kolki, wzdęcia i zaparcia,
• stymulują krążenie krwi, wzmacniając odporność dziecka,
• wpływają pozytywnie na gospodarkę hormonalną, obniżając poziom kortyzolu (hormonu stresu) i zwiększając wydzielanie oksytocyny, co sprzyja poczuciu bezpieczeństwa,
• poprawiają napięcie mięśniowe, wspierają koordynację, rozwój ruchowy oraz zwiększają świadomość ciała, co jest kluczowe dla rozwoju psychoruchowego i sensoryczno-motorycznego.

Rodzice, wykonując masaż, wzmacniają więź z dzieckiem, redukują stres i łagodzą objawy depresji poporodowej. Zyskują większą pewność siebie w opiece nad maluchem i uczą się lepiej rozumieć jego sygnały. U matek karmiących masaż dodatkowo wspiera laktację. To wspaniała inwestycja w dobre samopoczucie całej rodziny, przynosząca korzyści zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego wszystkich jej członków.

Jak przygotować dom i dziecko do sesji masażu?

Masaż Shantala, choć przynosi wiele korzyści, wymaga starannego przygotowania i stworzenia odpowiednich warunków. Kluczowe jest zapewnienie dziecku komfortowego i bezpiecznego otoczenia. Przygotowanie miejsca i dziecka:

• upewnij się, że w pomieszczeniu panuje przyjemne ciepło, idealnie 22-23°C,
• miejsce masażu powinno być ciche i przytulne, wolne od przeciągów,
• delikatna muzyka może dodatkowo sprzyjać relaksowi,
• ułóż malucha bezpiecznie na miękkim kocyku lub ręczniku, stabilnie położonym na podłodze,
• przed rozpoczęciem masażu dokładnie umyj i ogrzej dłonie, a paznokcie skróć,
• przygotuj naturalny olejek, np. migdałowy lub kokosowy, i delikatnie go podgrzej,
• dziecko powinno być rozebrane (może zostać w pieluszce), wypoczęte i zadowolone.

Twój spokój jest niezwykle ważny, ponieważ przekłada się na samopoczucie dziecka. Zadbaj więc o własny relaks i zawsze uważnie obserwuj reakcje maluszka – jego komfort jest priorytetem.

Kiedy można zacząć masować niemowlę i jak często to robić?

Po przygotowaniu odpowiedniego miejsca i zapewnieniu dziecku pełnego komfortu, kluczowe jest wybranie właściwego momentu na rozpoczęcie masażu Shantala. Najlepiej jest poczekać, aż kikut pępowiny całkowicie się zagoi, co zazwyczaj następuje między czwartym a szóstym tygodniem życia malucha. Niektórzy specjaliści zalecają nawet rozpoczęcie tej praktyki dopiero od drugiego miesiąca.

Dla osiągnięcia najlepszych rezultatów niezwykle ważna jest regularność. Masaż warto wykonywać codziennie, na przykład wieczorem po kąpieli, co może stać się pięknym elementem Waszego wspólnego rytuału. Alternatywnie, sesje można przeprowadzać 3-4 razy w tygodniu. Długość każdej sesji należy dostosować do indywidualnych potrzeb i samopoczucia dziecka. Na początku wystarczy zaledwie kilka minut, a następnie stopniowo wydłużajcie czas, maksymalnie do 15-20 minut. Zawsze bacznie obserwujcie malucha – jeśli zauważycie, że jest niespokojny lub marudny, najlepiej przerwać masaż i spróbować innym razem.

Technika masażu Shantala: klatka piersiowa i ramiona

Po starannym przygotowaniu i wybraniu odpowiedniej chwili rozpocznij masaż. Najpierw nawiąż kontakt wzrokowy z maluszkiem.

1. ułóż dłonie na środku klatki piersiowej i wykonuj powolne, płynne ruchy na boki, przypominające otwieranie książki,
2. przeciągnij dłonie na krzyż, kierując się od biodra do przeciwległego barku,
3. przejdź do ramion, delikatnie je obejmując,
4. przesuwaj dłonie w stronę nadgarstka, wykonując ruch przypominający „dojenie”,
5. subtelnie masuj przeguby oraz otwartą dłoń dziecka, poświęcając uwagę każdemu paluszkowi z osobna.

Technika masażu Shantala: brzuch i nogi

Po odprężającym masażu klatki piersiowej i ramion, kolejnym etapem techniki Shantala jest pielęgnacja brzucha, a następnie nóg. Delikatnie głaszcz brzuszek dziecka naprzemiennymi ruchami dłoni, zaczynając od żeber i schodząc w dół. Następnie wykonuj okrężne ruchy wokół pępka, zawsze zgodnie z ruchem wskazówek zegara, co wspiera pracę jelit. Pamiętaj, aby nie masować maluszka bezpośrednio po karmieniu. Przechodząc do nóg, rozpocznij od pachwiny i masuj udo, kolano, łydkę, aż do stopy, używając ruchu przypominającego „dojenie”, podobnie jak przy ramionach. Następnie skup się na podeszwie stopy, masując ją od pięty w kierunku palców. Zakończ, delikatnie masując każdy paluszek.

Technika masażu Shantala: plecy i twarz

Po odprężającym masażu brzuszka i nóżek, czas na równie kojącą pielęgnację pleców, a następnie twarzy, co stanowi idealne dopełnienie sesji relaksu. Delikatnie obróć maluszka na brzuszek. Rozpocznij od delikatnego głaskania pleców, wykonując długie, płynne ruchy od karku aż po pupę. Kontynuuj masaż, przesuwając dłonie od ramion w stronę stóp, wykorzystując boki tułowia. Na zakończenie tej części, subtelnie wymasuj pośladki dziecka.

Masaż twarzy to doskonały sposób na wyciszenie. Głaszcz czoło opuszkami palców, przesuwając je od środka do skroni. Następnie delikatnie wymasuj obszar wzdłuż brwi oraz grzbiet nosa. Przejdź do policzków, wykonując ruchy od nosa w kierunku uszu, a na koniec poświęć uwagę ustom i brodzie. Zakończ całą sesję symbolicznym gestem – przytrzymaj dłoń na ciele dziecka, co utrwali stan spokoju i zasygnalizuje koniec masażu.

Kiedy należy unikać masażu Shantala: najważniejsze przeciwwskazania

Masaż Shantala, choć bardzo korzystny, nie zawsze jest wskazany i wymaga ostrożności. Istnieją pewne przeciwwskazania, które należy wziąć pod uwagę, aby zapewnić bezpieczeństwo i zdrowie dziecka. Należy unikać masażu w następujących sytuacjach:

• gdy dziecko ma gorączkę, stany podgorączkowe,
• aktywne infekcje wirusowe lub bakteryjne,
• ostre stany zapalne,
• po szczepieniu zaleca się odczekać kilka dni, zanim wznowi się masaż,
• wszelkie zmiany skórne, takie jak wysypki, egzema, atopowe zapalenie skóry w fazie zaostrzenia,
• przerwana ciągłość naskórka.

W przypadku chorób przewlekłych zawsze konieczna jest wcześniejsza konsultacja z pediatrą. Dotyczy to schorzeń takich jak:

• wady serca,
• astma,
• padaczka,
• dysplazja stawów biodrowych,
• powiększone węzły chłonne,
• choroby nowotworowe.

To kluczowe dla bezpieczeństwa i zdrowia maluszka.

Bibliografia:

1. Leboyer F. Shantala. Tradycyjna sztuka masażu niemowląt. (wyd. polskie).
2. McClure V. Infant Massage: A Handbook for Loving Parents. Rev. ed. New York: Bantam; 2017.
3. International Association of Infant Massage (IAIM). Program & Teaching Guidelines. IAIM; aktualne materiały szkoleniowe.