Gdy twoje dziecko choruje, bardzo często ogarnia cię lęk, strach, niepewność. To wtedy poszukujesz przyczyn pojawiających się objawów, dzwonisz do lekarzy i sięgasz do domowej apteczki. Wśród najczęściej pojawiających się i niepokojących chorób – zwłaszcza w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym – jest tzw. ospa wietrzna.

“Wiatrówka” obecnie jest jedną z najpopularniejszych chorób zakaźnych w Polsce – jak podają statystyki – każdego roku odnotowuje się około 140000 dzieci przechodzących ospę, z czego zdecydowana większość dotyczy maluchów do 9 roku życia.

Do rozwinięcia choroby wystarczy krótki kontakt z osobą zakażoną, która jest często nieświadoma czyhającej choroby i obecności wirusa VZV. Zatem, jak wygląda ospa wietrzna u dzieci? Jakie ma ospa wietrzna objawy i czy ospa wietrzna szczepionka jest jedynym, skutecznym sposobem na skuteczną prewencję?

Ospa wietrzna u dziecka – przebieg

Ospa to choroba zakaźna, która przenoszona jest przez wirusa nazywanego VZV. Podobnie jak większość – wirus przenoszony jest drogą kropelkową – tj. po kontakcie z np. kałem lub śliną. Nazwa “wiatrówka” wywodzi się z faktu, że wirus bardzo łatwo przenosi się przez wiatr – przemieszczając się samoistnie nawet na odległość kilkudziesięciu metrów. Dlatego też dzieci najczęściej zarażają się w szkołach i przedszkolach, korzystając np. z tych samych toalet, sztućców i zabawek.

Ospa wietrzna u dzieci trwa dość długo i rozwija się w organizmie stopniowo. Pierwsze objawy mogą pojawić się dopiero po 3 tygodniach od zakażenia, które najczęściej bazują na charakterystycznych zmianach skórnych, przypominając pęcherzyki i drobne krostki.

Ospa wietrzna a dzieci karmione piersią

Najnowsze badania wykazały, że dzieci które karmione są piersią zdecydowanie rzadziej chorują na ospę wietrzną. Dzieje się tak głównie dlatego, że dziecko otrzymuje wraz z mlekiem matki przeciwciała, które tworzą naturalną barierę i ochronę przed występowaniem wirusa. Oczywistym jest, że ryzyko choroby znacząco wzrasta, jeśli matka nie chorowała i nie posiada niezbędnych przeciwciał.

• Nie masz pomysłu na śniadanie? Oto przepisy, które pokocha nie tylko Twoje dziecko!

Na szczęście, gdy dziecko raz przejdzie ospę wietrzną, ma gwarancję że jej objawy nie wystąpią ponownie. Wirus pozostaje w organizmie do końca życia i można się uruchomić jedynie w postaci tzw. półpaśca.

Ospa wietrzna ile trwa

Czas trwania ospy wietrznej uzależniony jest od wielu czynników – między innymi od wieku dziecka, od procesu leczenia i innych chorób współistniejących. Najczęściej trwa ona około 2 tygodnie, podczas gdy objawy występować mogą nawet po kilkunastu dniach od pierwotnego kontaktu z wirusem.

Ospa wietrzna kiedy koniec choroby?

Szacuje się, że objawy kończą się po około 3 – 4 tygodniach od kontaktu z osobą zarażoną. Proces zarażania trwać może nawet do 7 dni od ustąpienia i wyschnięcia wykwitów skórnych.

Ospa wietrzna a zachorowalność

Co roku w Polsce rejestruje się nawet 200 tysięcy przypadków zachorowań (oczywiście mowa tu wyłącznie o przypadkach zarejestrowanych i zgłaszanych), a największy procent osób chorych obejmuje dzieci w wieku szkolnym i wczesnoszkolnym – głównie między 4 a 9 rokiem życia.

Zachorowalność, wynosząca niemal 90% to wynik procesu wylęgania choroby – ta przeciętnie rozwija się od 10 do 21 dni (w przypadku dzieci z obniżoną odpornością rozwój może trwać nawet do 28 dni). Co ważne – osoba chora zaraża około 2 doby przed pojawieniem się wysypki i nie później niż po 7. dniach od wyschnięcia wykwitów.

Lekarze i epidemiolodzy zalecają profilaktykę w postaci szczepionki, która chroni przed infekcją, a także łagodzi ewentualny przebieg zakażenia. Szczepionkę na ospę można podawać również osobom podatnym na infekcję, do 72 godzin od kontaktu z osobą zarażoną. Pierwszą dawkę dziecko może otrzymać zanim ukończy 9 miesiąc życia.

Ospa wietrzna objawy

Pierwsze objawy pojawiają się dopiero po upływie 14-21 dni od kontaktu z osobą zarażoną. Wśród tych najczęściej pojawiających się mowa o m.in.:

• wysokiej gorączce, sięgającej nawet 39°C
• ogólnym, złym samopoczuciu, o osłabieniu, apatii i zmęczeniu
• braku apetytu
• bólu głowy
• bólach mięśni – podobnych, jak po wysiłku lub podczas grypy,
• charakterystycznej, swędzącej wysypce, która mająca występuje w różnych skupiskach.

Warto nadmienić, że wysypka pojawiać się może zarówno na skórze gładkiej, jak i owłosionej, a także na błonach śluzowych, w tym w jamie ustnej i w narządach płciowych. Zdecydowanie najczęściej występuje na kończynach, przyjmując formę czerwonych plamek, które przekształcają się z czasem w pęcherzyki wypełnione delikatnym płynem. Pęcherzyki te samoistnie pękają, a następnie wysychają, przyjmując formę charakterystycznych strupów.

To właśnie ta wysypka jest najbardziej charakterystycznym objawem w przebiegu ospy i to ona najczęściej informuje lekarzy i rodziców o pojawiającej się “wiatrówce”.

Leczenie ospy wietrznej

Najczęściej leczenie ospy wietrznej polega na podawaniu środków przeciwbólowych oraz łagodzących nieprzyjemne swędzenie – w tym leków przeciwhistaminowych i paracetamolu. Niektóre dzieci wymagają dodatkowo leków uspokajających, dzięki którym mogą swobodnie zasnąć. Jeśli dziecko nie ma gorączki i nie jest bardzo osłabione, nie musi spędzać czasu w łóżku. Pamiętaj, aby zawsze w przypadku pojawiających się objawów skontaktować się z lekarzem prowadzącym i pediatrą, który podpowie jakie środki zastosować, aby proces leczenia był bezpiecznym i efektywnym.

Bibliografia:

[1] Mierzejewska, A., & Jung, A. (2012). Ospa wietrzna u dzieci. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8(4), 329-334.

[2] Kalitka-Ulman, K. Ospa wietrzna.